Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
16
WSTĘP
logicznymi,atakżenieumiejętnościąodnalezieniasięwnowejsytuacjiporoz-
padzieZwiązkuRadzieckiego[Baranov2000].Częśćbadaczyuważa,iżmała
liczbaurodzeńitowarzyszącajejbardzodużaliczbazgonówdoprowadządo
katastrofydemograficznej[Kozlov1995].Kryzysspadkuzaludnieniajużzostał
określonyprzezB.S.Horeva[1994,1995]mianemkatastrofydemograficznej,
niewystępującejwtakiejskaliwżadnyminnympaństwieświata.
Przebiegdepopulacjiwskaliregionalnejprzedstawiłowielubadaczy,m.in.
O.P.Litovkaiin.[1994].Analizęprocesówdepopulacyjnychwpółnocno-
-zachodniejczęściRosjiprzeprowadziliV.A.Dobroskok,O.P.LitovkaiS.P.Se-
menov[1995]orazS.P.SemenoviV.A.Dobroskok[1996].Uważająoni,iż
jednymzuwarunkowańzmniejszeniazaludnieniategoobszarujeststosunkowo
niewielkaliczbakobietnajbardziejaktywnychrozrodczo.Napoczątkulat90.
XXwiekudogrupytejdołączyływnuczkikobieturodzonychwlatachWielkiej
WojnyOjczyźnianej.Ponieważpodczaswojny,nabadanymobszarze,zginęła
bardzodużagrupaosób,więcwkonsekwencjiliczebnośćichpotomkówmusibyć
mniejszaniżwinnychczęściachkraju.
PowstałyrównieżopracowaniadotycząceprzebieguwyludnianiaSyberiiiDale-
kiegoWschodu[Vorob’eviin.2001].E.N.FedorovaiT.S.Mostahova[1996]
scharakteryzowałyzmianywzaludnieniuwlatach90.XXwiekuwRepublice
Sacha.Niektóreopracowaniazawierałytezyodużymprawdopodobieństwie
zmniejszeniazaludnienia,wsytuacji,gdyjeszczeniedochodziłodowyludniania,
np.wobwodziesachalińskim[Fomenko1991].A.M.S
Vkurkin[1991]wstrategii
rozwojudemograficznegoDalekiegoWschoduwskazywałnazagrożenia,mogące
zaburzyćtenrozwój.WśródpublikacjidotyczącychwyludnianiaDalekiego
WschoduinapływuChińczykówwyróżniasiępracaV.Makarenki[2000].Zda-
niemautora,wzwiązkuztym,iżwkońcuXXwiekuporosyjskiejczęścigranicy
mieszkało8mlnosób,apostroniechińskiej320mlnosób,wzmożonamigracja
Chińczykówjestjedyniekwestiączasu.Równieżwinnychpracachpojawiasię
wizjaznacznegonapływumigrantów,zwłaszczadoobszarówobjętychdepopu-
lacją[Titova1997].Wedługniektórych,pogłębiającasiękatastrofademograficzna
wpołączeniuznapływemmigrantówmożedoprowadzićdoutratysuwerenności
przezRosję[Kores
Vkin1997].
BadańporównawczychSyberiiorazpółnocnejKanadydokonaliS.P.Semenov
iA.N.Petrov[2001].PrawiezupełnybrakprocesówdepopulacyjnychwKanadzie
wiążesięzesposobemzagospodarowaniaziem,położonychnaPółnocytegokraju,
gdziew1991rokużyłozaledwie99tys.osób.WKanadziezagospodarowanienie
byłonigdysynonimemzasiedlenia,atakiepodejściewZwiązkuRadzieckim
doprowadziłodoprzeludnieniarosyjskiejPółnocy.
Wśródpolskichpublikacjiistniejąopracowaniadotycząceprocesówdepopu-
lacyjnychzachodzącychwskalicałejRosji.Niezwyklecennąpozycjąjest
Geografia
ludnościRosji
[Eberhardt2002]ukazującazłożonośćproblematykiludnościowej
tegokraju.SytuacjidemograficznejRosjipoświęconesątakżeinneopracowania
tegoautora[Eberhardt1998,2003].S.Dębski[2001]wskazałnazagrożenie
stabilnościdemograficznejRosjiwwynikunasilającychsięzarażeńwirusemHIV,
którychliczbawRosjiprawdopodobniewzrosław2000rokudo300tysięcy.
