Treść książki

Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
19
prześladowań56.OpisSąduOstatecznegoodpowiadaprzekazomnowotestamentalnym.
Wopisieostatecznychwydarzeńznajdująsiętakżewątkiapokryfówpopularnych
wśredniowieczu57.Zbawienizostanąci,którzywiedlianielskieżycie58.Światmaterial-
nyzostaniezniszczonywmorzuognia.Takipoglądznajdziemywwieluopisachescha-
tologicznych.WInterrogatiotojednak„cytaty”obcychpoglądów.Zasadniczokata-
rzynieznaliideiSąduOstatecznego,powszechnego59.Wpismachkatarówpojawiająsię
jednakwyjątkowoopisyeschatologiipowszechnej.Nazasadziewyjątkupojawiasięona
takżewInterrogatio.Eschatologiataodwołujesiędodanychbiblijnych60.Interrogatio
obszernieopisujekaręszatana.Jegoupadekzostałprzedstawionyjakoklęskapozornego
„boga”,„władcytegoświata”61.E.Bozokydostrzegatuwpływapokryfówsłowiań-
skich62.Wydajesięjednak,żeopiszwycięstwanadszatanemiświatowywymiarSądu
Ostatecznegomógłmiećwreligijnościkatarówwymowę„pocieszenia”wokresieprze-
śladowań.
ReligijnośćkatarówwedługInterrogatioukazujenamtylkopewienfragmentduali-
stycznejreligijnościbogomiłówikatarów.Dlaopisuwszystkichformżyciareligijnego
opodłożudualistycznymnależałobyprzestudiowaćwszystkieźródła.
MEDIEVALFOLKRELIGIOUSNESS.CATHARDUALISMINTHELIGHT
OFTHEINTERROGATIOIOHANNIS
Summary
Catharreligiousnesswasnotregulatedtop-down,byanycentralinstitutionasintheChurch.
Distinct,particularformsofreligiousnesswererevealedinrespectivewritings.Whatunitedthemwas
dualism,whatsetthemapartwasrelianceonapocryphalwhichgenerallyexpressedfolkattitudesin
medievalreligiousness.AmoresystematicapproachtoCatharteachingsisbetterseeninaccountsby
ChurchpolemicsthaninoriginalCatharwritings.Medievalreligiousnessmanifesteditselfinthe
apocryphalInterrogatioIohannis.ThetextwasusedbyBogomilsandCatharsalike.Thedualisminthe
Interrogatioisnotasradicalasanti-Catharpolemicsshowit.IntheInterrogatio,itisseeninanoppo-
sitionbetweenChrist,theSonofGod,andsatan,also„asonofGod.”Satancreatedtheworldbythe
consentofGod,hisFather.Dualismwasalsomarkedinrigorousattitudestowardmarriageandmaterial
goods.TheCatharsoftheInterrogatioIohannisrejectedinstitutionalChurchanditssacraments,bap-
tismandtheEucharist,attributingtothemaspiritualisticoreschatologicalsense.Thefolkoriginofthe
text,scharacterrevealsinfluencesofapocryphalliterature,butalsoofChurchteachingandNew
Testamentthemes,includingthoseopposedtoCatharlogic.
56Por.komentarzE.Bozoky,op.cit.,s.170.
57Por.ibidem,s.169–170.
58Interrogatio,80,227–229.(Gloriaethonorinaccesibiliscustodientibusangelicamvitam,etobedien-
tesiniquitatiirametfuroremetangustiametindignationemaccipient).
59Por.G.Rottenwöhrer,op.cit.,IV
,1,s.151–154;203–205;IV
,2,s.43–45;141–143;181;243–244;
398;IV
60Por.ibidem,IV
61Interrogatio,84,227–231(WersjaD).
,3,s.47;83;175–176;194.
,3,s.271–274.
62E.Bozoky,op.cit.,s.173.