Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
30
siącletniegoKrólestwaBożegonaziemi,wktórymwszyscyżyćbędąwpokojuido-
statku,bezkrzywd,cierpieńinędzy38.
Przyjmowaniekomuniipoddwiemapostaciamibyłofundamentemkontaktuzbioro-
wościludzkiejzsacrum.Towszystkowdziedziniekultu,coniewiązałosięzudziałem
wuczcieeucharystycznejlubzesłuchaniemSłowaBożego,zostałoograniczonedomi-
nimum.Wczasiekażdejmszytaboryckiejzbiorowoprzystępowanodokomuniiiprak-
tykatazajmowałamiejscerówniedostojnejakaktpoświęceniaChlebaiWina.
Przystępowaliwszyscy,powtarzająckażdorazowoprzeżyciereligijne,pokrzepieniedu-
choweorazwidocznypowszechnieznakprzynależnościdowspólnoty.Niechętnytabo-
rytomWawrzynieczBřezovéprzyznawał,iżprzystępowalionidosakramentuzwielką
pobożnością,choćraziłygogłośnowymawianeczeskiesłowaPrzeistoczenia(utrakwi-
ścizachowywalitekstłaciński)orazproste,żelazne,cynowelubglinianekielichymszal-
ne,atakżemałoceremonialneobchodzeniesięksiężyiwiernychzCiałemiKrwią
Pańską39.BożywojownicyŽiśkiprzystępowalidokomuniicodziennie,jeśliwarunki
wojennenatopozwalały.Obecniwoddziałachksiężataboryccyzoczywistąaprobatą
dowódcówtraktowaliczęstepodawaniekomuniijakośrodekutrzymaniagotowościbo-
jowejwojska.Wedleświadectwźródłowychwlatachheroicznej,głębokoideowej„woj-
nyKielichazKrzyżem”(husytówzkatolickimikrzyżowcami)ówposiłekduchowy
miałwielkieznaczenie.Komunięrozdawanonapolachbitew,wnetpozakończeniu
walk,jakżeczęstodlataborytówzwycięskich.WawrzynieczBřezovéniepochwalał
przystępowaniadosakramentuzzakrwawionymirękami,aledlawalczącychpodzna-
kiemKielichaplacbojubyłmiejscemzdobywaniazasługuBoga,akrewwrogaupomi-
nałasięonagrodędlatych,którzyjąrozlali.
Niedysponujemyźródłamipozwalającymiocenićprzeżyciareligijneprzystępują-
cychdotaboryckiejEucharystii.Domyślaćsięmożna,iżbyłyoneżywszewdniachza-
grożeńwojennychieschatologicznych,wtedynaprzykład,gdyprzyjmowanokomunię
wwybranychpięciumiastach,woczekiwaniuchwili,któramogłaokazaćsięostatnią.
Wątpićnatomiastmożnawobecnośćprzeżyciareligijnegowśródprzystępującychdo
komuniipoddwiemapostaciamipodprzymusem,wczasierządówtaboryckichwPra-
dze40.Wiedzianowszak,żetrwałaabsencjawhusyckiejformietegosakramentugrozić
możebanicjąiutratąmienia,obawianosięzatemdonosicieli.
NiepodnoszącHostiiwczasiemszy,księżataboryccypozbawialiswychwiernych
możliwościoglądaniaCiałaPańskiego.Nagradzalitoswymwspółwyznawcom,organi-
zującprocesjezEucharystią;spotkaliśmysięznimijużwczasiepielgrzymeknawzgó-
rza.OddziaływojskoweŽiśkiwczasieichprzemarszupoprzedzaliksiężaniosącyna
długichdrągachdrewniane,przypominającekształtempromienistesłońce,monstrancje
zHostią.Byłytojednakraczejmanifestacjetożsamościijednościwspólnotytabory-
ckiejniżwychodzenienaprzeciwpotrzebompobożnościzbiorowej.
Doktrynareligijnaradykalnegohusytyzmuwzasadzieodrzucałatowszystko,conie
byłobezpośredniozwiązanezkultemJedynegoBoga.Kultmaryjnybyłnieobecny,ale
38Zob.m.in.ArticulieterroresTaboritarum,s.95.Wperspektywieporównawczejmilenaryzmówśred-
niowiecznychwizjęwynagrodzeniaomawiaS.Bylina,UpadekAntychrystaitryumfwybranych[w:]idem,
Ruchyheretyckiewśredniowieczu.Studia,Warszawa1991,s.176–203.
39VavřineczBřezové(FRBV),s.529–530.
40VavřineczBřezové(FRBV),s.379.
