Treść książki

Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
10
WSTĘP
Obronakoniecznapoleganaodpieraniubezpośredniego,bezpraw-
negozamachunajakiekolwiekdobrochronioneprawem,przyużyciu
środkówkoniecznychdojegoodparciaiwsposóbwspółmiernydo
niebezpieczeństwazamachu.Uprawnieniedoobronykoniecznejjest
opartenazałożeniu,żekażdemuwolnobronićprawaprzedbezpra-
wiem.Niemawięccharakterusubsydiarnego,tzn.niezależyodtego,
czyistniałyinneśrodkimogącesłużyćodparciuzamachu.
Oobroniekoniecznejmożnamówićwtedy,gdyjestonareakcjąna
zamachbezpośredni.Podterminem„zamach”rozumiesiędziałanie
(lubzaniechanie)grożącenaruszeniemdobraprawnego.Bezpośred-
niośćoznaczazagrożenieistniejącewdanymmomenciezatemjeśli
działaniewramachobronykoniecznejniezostałobypodjęte,zamach
mógłbysiępowieść.Zamach,któremubroniącypróbujezapobiec,
musimiećcharakterbezprawny(czytowświetleprawakarnego,czy
teżcywilnego).środkiisposobyużytedoobronymusząbyćkoniecz-
nedoodparciazamachuwkonkretnejsytuacji,wprzeciwnymrazie
mamydoczynieniazprzekroczeniemgranicobronykoniecznej3.
Uregulowaniazwiązanezobronąkoniecznąmożnaznaleźćtakże
wpolskimKodeksiecywilnym
4
.WksiędzedrugiejKodeksu,zatytułowa-
nejWłasnośćiinneprawarzeczowe,znajdujesięnastępującyprzepis:
Art.343§1.Posiadaczmożezastosowaćobronękonieczną,ażeby
odeprzećsamowolnenaruszenieposiadania.
WtymprzypadkuKodekscywilnydopuszczastosowanieobrony
koniecznejdoochronyposiadania.Możnazastosowaćwsytuacji,
kiedyzagrożenieposiadaniajestrzeczywiste.Wymagasięrównież,
abyobronanastąpiławtymsamymczasiecosamowolnenaruszenie
posiadania,jakonatychmiastowareakcjananie,azastosowaneśrodki
musząbyćkoniecznedoodparciazagrożenia5.
3Por.A.ZOLL,op.cit.,s.401in.;J.GIEZEK,Obronakonieczna,[w:]Kodekskarny.
Częśćogólna.Komentarz,red.J.GIEZEK,Warszawa2007,s.210in.;L.GARDOCKI,
Prawokarne8,Warszawa2008,s.117in.
4Ustawazdnia23kwietnia1964,Dz.U.Nr16,poz.93,zezm.
5Por.JiGołaczyńskl,Obronakonieczna,samopomoc,[w:]Kodekscywilny.Komen-
tarzdoartykułów1-534,I,red.E.GNIEWEK,Warszawa2004,s.742in.;S.RUDNICKI,