Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
StarszeństwaŻydów27.Liczebnośćgrupwahałasięod24do28osób,choćzdarzałysięgrupyskładającesięz95osób.Wkażdej
grupiewybieranokierownictwo;częstotrzyosobowe.GrupyzmieniałyliczebnośćwzwiązkuzopuszczaniemMarysinaoraz
przesunięciamiwramachdomów28.
PrawdopodobniepodkoniecczerwcazostałwybranyZarządGrupLiterowych,MazkirotszelWaadHa-Kibucim,wskrócie
określanyWaadHa-Kibucim,awtłumaczeniunapolski:KomitetMiędzygrupowy.Byćmożestałosięto24czerwca1940r.,kiedy
odbyłosięposiedzeniewszystkichgrupliterowych(wówczasbyłoichtylko17)wsiedzibiegrupyDprzyul.Okopowej
75/7729.Odlipca1940r.totammieściłasięsiedzibaSekretariatuGrupLiterowych.Kolejnazmianasiedzibynastąpiła1listopada
–sekretariatWaadprzeniesionodosiedzibygrupyC1przyul.Okopowej7130.Brakujedokumentówpokazującychjakiekolwiek
zmianywskładzieZarząduGrupLiterowych.Wiadomojedynie,że2października1940r.zarządstanowiłyznastępująceosoby:
IcchakZachariasz31(przewodniczący),ArieTyszler,SaraSztern,LewPrecel,AronJakubson,SzmuelDudek32.Wszelkiedokumenty
ipismazsekretariatupodpisywanebyłynajczęściejprzezSaręSztern33.
SekretariatWaadHa-Kibucimbyłodpowiedzialnyzaprzekazywanieinformacjidogruporazkontaktowaniesięzadministracją
żydowskągetta.Informacjedlagrupprzybierałyformęnumerowanychkomunikatów.Dostarczanebyłydogrupprzezgońców,ado
komunikatówdołączanolistyzpokwitowaniemodbioruinformacji.Każdagrupamiałaobowiązekwysłaniadosekretariatu
wwyznaczonymterminieigodzinieosobydoroznoszeniakorespondencji34.Prowadzonobardzopieczołowiciedzienniki
korespondencjiirejestry.
Pieczęćgrupliterowych
Pierwszyzachowanykomunikat,z14lipca1940r.,nosinumer2,aostatni,z13grudnia1940r.,–30835,codajeśrednio
12meldunkówtygodniowo.JedenzpierwszychkomunikatówprzekazywałuchwałęKomitetuMiędzygrupowego,żewszelkiesprawy
zewnętrzneiogólne(aprowizacja,delegacja,choroby,milicja)musząbyćkierowaneprzezgrupydoSekretariatuGrupLiterowych36.
NawydatkizwiązanezfunkcjonowaniemsekretariatuiWaadHa-Kibucimgrupywpłacałymiesięcznąskładkęwynoszącą0,5
feniga(1grosz)odosoby.Środkitebyłyprzeznaczaneprzedewszystkimnautrzymaniebiura,anależywspomnieć,żezadbano
opapierfirmowyiodpowiedniepieczątki.Każdagrupamiałaswoją,znapisem„Landwirtschafts-Gruppe”iodpowiedniąliterąoraz
adresem.SekretariatGrupLiterowychdysponowałokrągłąpieczęciązgwiazdąDawidapośrodku,spodktórejwystawały
skrzyżowanegrabieiszpadel.Wśrodkugwiazdyoprócznapisu„Litzmannstadt-Getto”widniałowschodzącesłońce,któremiało
symbolizowaćlepszejutro37.
Wdokumentachpojawiasięśladjednejnarady(moacy)napoziomieokręgowym(wtymwypadkugetta,bądźściślej:MarysinaII).
Odbyłasię15wrześniaodgodz.15dopóźnychgodzinnocnych(ostatnipunktzaplanowanonapółnoc).Wedługprogramu
przewidzianotrzyzasadniczepunkty:sprawozdaniazdziałalnościWaadHa-Kibucim(PreceliJakubson),stanwkibucach
(Zachariasz),planynaprzyszłość(SzterniTyszler)orazpracawychowawczaikulturalnawkibucach(Dudak,Tyszler,
Zachariasz)38.
Grupycyfrowe
Grupycyfrowepowstałypóźniejniżliterowe.Strukturęorganizacyjnąoparłynapodobnymschemacie,wybierającZarządGłówny
GrupCyfrowych(pierwszasiedzibaprzyul.Roberta10,od22lipca–ul.Zagajnikowa19,wpaździerniku–ul.EmiliiPlater19).Dla
odróżnieniastosowanotrochęinnenazewnictwo:wmiejscegrupbyłybloki,wmiejscekomunikatów–okólniki.Opracowanapieczęć
grupcyfrowychmiaławśrodkugwiazdęułożonązwideł,grabi,motykiiszpadla,znapisem„LitzmannstadtMarysinII”.
Zzachowanychdanychzsierpnia1940r.wynika,żegrupcyfrowychrzymskichbyło27inależałydonich344osoby,wtym
aż277chłopcówi67dziewczątwwiekuod18do22lat,choćzdarzałysięosobymłodsze,nawetpiętnastoletnie39.Wkażdejgrupie
wyznaczonybyłkierownik,odpowiedzialnyzaporządekizobowiązanydouczestniczeniawzebraniachzwoływanychprzezZarząd
