Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
1.2.Biostatystyka
1
Definicjeioznaczenia
Podejmującpróbęopisuzarównosytuacji,jakipewnychzależności,musimyzdawać
sobiesprawęzróżnicypomiędzypojęciamipopulacjiipróby.Populacja,wstatystyce,
oznaczadowolnyzbiórjednostek(np.osób),któryjestprzedmiotemnaszegozainte-
resowania.Zregułyjestonatakliczna,żeniemożemyprzebadaćwszystkichjejczłon-
ków.Populację,naktórejtematchcielibyśmysięwypowiadać(np.doroślimieszkańcy
Polski),nazywamypopulacjądocelową.Jednakwpraktycenajczęściejdysponujemy
tylkoinformacjamidotyczącymiczęścitejzbiorowości,czylitzw.próbąbadawczą.
Napodstawiewynikówuzyskanychwpróbiewyciągamywnioskidotyczącepopulacji
docelowej.
Ważnympojęciemwstatystycejestzmiennalosowa–tookreśleniestosowanedo
oznaczeniazmiennejprzyzałożeniu,żepróbabadawczazostałazpopulacjiwybrana
losowo.Takwięczmiennataprzyjmujewszystkiemożliwewartości,aczęstośćwystę-
powaniatychwartościjestdokładnietakajakwpopulacjidocelowej.Zmiennelosowe
opisywanesązapomocąrozkładów.
Wprzypadkuzmiennychjakościowychrozkładprawdopodobieństwajestpo
prostuwyszczególnieniemprawdopodobieństwawszystkichmożliwychwyników
(skończonaliczbakategorii).Wprzypadkuzmiennychilościowych(potencjalnie
nieskończeniewielemożliwychkategorii)doopisuprawdopodobieństwaposzcze-
gólnychzdarzeńposługujemysięzazwyczajfunkcjągęstościprawdopodobieństwa.
Pamiętaćnależy,żeprawdopodobieństwowystąpieniakonkretnegowynikujesttutaj
(dlazmiennejciągłej)równezero.Zawszewięcokreślamyprawdopodobieństwouzy-
skaniawynikuznajdującegosięwokreślonymprzedziale.
Wstatystyceistotnychjestkilkatzw.teoretycznychrozkładówprawdopo-
dobieństwa,opisanychwzoramimatematycznymi.Wnaukachbiomedycznych
najważniejszyjestrozkładnormalny(Gaussa).Jesttorozkładciągły,dlaktórego
krzywagęstościprawdopodobieństwajestkrzywąokształciedzwonowatym,sy-
metrycznąwzględemwartościśredniej.Kształttejkrzywejdokładnieopisujądwa
parametry:średnia(p)orazodchyleniestandardowe(σ).Najczęściejwykorzystuje
siętzw.standaryzowanyrozkładnormalnyN(0,1),czylitaki,dlaktóregowartość
średniarównasię„0”,natomiastodchyleniestandardowejestrówne„1”.Przykłady
rozkładunormalnegooróżnychparametrachpiσprzedstawiarycina1.2.Średnia
decydujeopołożeniuwykresuwzględemosiX,natomiastodchyleniestandardo-
wedecydujeokształciedzwonu(obrazuje,czywartościsąskupionewokółwartości
średniejczyteżrozrzucone).
21
