Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
Dojrzewaniepłciowechłopców
Okresdojrzewaniauchłopcówtrwazazwyczaj5–6lat.Dwufazowośćtego
okresujesttrudniejszadozróżnicowanianiżudziewcząt.Wiekpierwszejpolu-
cji(przeciętnieok.13,5rż.),będącejbiologicznymodpowiednikiemmenarche,
naogółniełatwookreślić.Dlategoteżjakopunktgranicznyfazyprzedpokwita-
niowejipokwitaniowejuchłopcówczęstoprzyjmujesięszczytprzyrostuwy-
sokościciała.Pierwszeobjawydojrzewaniapłciowegochłopcówsąprzede
wszystkimwynikiemgwałtownejaktywnościhormonalnejgonad,zwłaszcza
wpływutestosteronu.Początekrozwojunarządówpłciowych,przedewszyst-
kimjąder,jestzwykleniezauważalnydlaotoczenia.Rozwójjądertrwaok.
6lat,zprzyspieszeniemmiędzy13a14rż.Okołorokuwcześniejnastępujewy-
dłużenieworkamosznowegoiścieńczeniejegoskóry,couwidaczniajądra.
Rozwójprąciazaczynasięok.13rż.,czylipo12miesiącachodzapoczątko-
waniarozwojująder,itrwaok.2lat.Uzależnionyjestonodstężeniatestoste-
ronu.Wielkośćprąciajestindywidualniezmienna.Wystąpieniepierwszejpolu-
cjiniejestjednoznacznezmożliwościązapłodnienia.Spermatogeneza,poza
udziałemtestosteronu,prawdopodobniekontrolowanajestrównieżprzezFSH.
Stopieńzaawansowaniadojrzewaniazewnętrznychcechpłciowychchłopców
zwykleoceniasięłącznie.
Większyniżudziewczątskokpokwitaniowywysokościciałaobejmujezwy-
kleokres2–3lat.Wtymczasiecałydotychczasowyprzyrostpostnatalny
zwiększasięook.25%.Jegoszczytprzypadanaok.14rż.,kiedyrozwójna-
rządówpłciowychiowłosieniałonowegojestjużzaawansowany(uwiększości
stadiumG
4).
Skokpokwitaniowywysokościciałauchłopcówjestuwarunkowanyprzy-
śpieszeniemwzrastaniatułowiaikończyndolnych.Przyśpieszeniewzrastania
stopynadługośćwyprzedzaopółrokuskokpokwitaniowypodudziaiuda.
Zwiększająsięwymiarypasabarkowegoiklatkipiersiowej(wpływandroge-
nów).Powyżej14rż.następujeprzyśpieszenieprzyrostumasyciała(wszczy-
cieok.10kgrocznie).
Skokpokwitaniowywysokościciałauchłopcówdokonujesiępodwpływem
testosteronupochodzeniajądrowegoihGH.Hormonytedecydująrównież
oprawidłowymrozwojumięśni,kościkończyniobręczybarkowej.Dozaro-
śnięcianasadkościdługichkoniecznyjestwspółudziałhormonówtarczycy
ikortyzolu.Rocznyprzyrostwzrostuwokresieskokupokwitaniowegouchłop-
cówmożeprzekraczać12cm.
Około2latporozpoczęciurozwojująderiok.1,5rokupostadiumP
2owło-
sieniałonowegozaczynapojawiaćsięowłosieniepachowe.Pełnyjegorozwój
trwaok.3lat,zdużymzakresemzmienności.Ostatniestadiumowłosieniało-
nowego(P
5)przypadana15–16rż.Ok.13–14rż.występujeponadtozarostna
twarzy,najpierwwokolicywargigórnej.Ciemnieniuulegaowłosieniegłowy.
30
