Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
gramatycznej.Pojawiasięteżzdolnośćdouczestniczeniawsłownymdialogu,
jakkolwiekjestonjeszczewspomagany„mowąciała”.
Ukoronowaniemrozwojuumysłowegodzieckawwiekuprzedszkolnymjest
zdolnośćdostawianiapytań.Psychologowienazywajątenokreswiekiempy-
tań,przypadaonzazwyczajnaczasmiędzy4a5rż.Pytaniaodsłaniająpragnie-
nia,lękiorazciekawośćdzieckaimogąbyćkłopotliwe,jeżelidotycząintymnej
sferyżycia.
Wtymwiekudostępnajestjużdzieciompełnaskalaludzkichuczuć(zwy-
jątkiemtzw.uczućwyższychorazzłożonych).Uczuciadziecisąspontaniczne,
częstowyrażanecałymciałem,akontrolowaniaichekspresjidzieciucząsiępo-
woli,naśladującbliskieimosoby.Naszczególnąuwagęitroskęzasługująlęki
dzieci.Wtymwiekusątoczęstolękiprzyrodnicze(przedciemnością,burzą
itp.),niekiedypojawiająsięteżlękinocne.Natomiastzachowaniemzwiązanym
zuczuciemgniewu,anierazilęku,jestagresja.Wwiekuprzedszkolnymjest
onazazwyczajzachowaniemnaśladowczymlubspowodowanymzazdrością.
Głównymrodzajemdziałalnościdzieckawtymwiekujestzabawa.Dzieci
lubiątakżerysowaćorazsłuchaćbajekiopowiadań.Wzabawachnaśladująele-
mentyżyciarodzinnegoorazzaobserwowanegowtelewizji,przyczympotrafią
jużbawićsięrazem.Przyrysowaniupreferująjaskraweinasyconebarwy.
Womawianymokresierozwojudziecisąnietylkobardzoruchliwe,samodziel-
neipomysłowe,alewcorazwiększymstopniupotrafiądziałaćzgodniezeswo-
imipragnieniami.
Późnedzieciństwo
Późnedzieciństwo,nazywaneteżmłodszymwiekiemszkolnym,trwaodok.
6–7do10–12rż.ijestokresemprzejściowympomiędzydzieciństwemamło-
dością(adolescencją).Jesttoczasdalszegorozwojufunkcjipsychicznych,
zmianygłównegorodzajuaktywnościzzabawowejnazwiązanąznaukąszkol-
ną.Jesttorównieżczasposzerzaniasięspołecznychkontaktówdziecka.
Wzakresiepoznawaniairozumieniaświatawyraźnejestwtymwieku
wzbogacanieiporządkowanieposiadanejwiedzyorazjejwartościowanie,
aszczególnązdobycząstajesięopanowanieczynnościczytania,pisaniaorazli-
czenia.Czynnościtestająsięmożliwedziękizmianom:wzakresieuwagi,tj.
rozwijasięuwagadowolnaorazzdolnośćdojejkoncentracji;wzakresiepa-
mięci,którazmechanicznejprzekształcasięwlogiczną;orazdziękiprocesom
myślenia,którewcorazwiększymstopniustajesięprzyczynowo-skutkowe,po-
zwalającdzieckunawnioskowanie,wyjaśnianieorazprzewidywanienastępstw
zdarzeń.Dziękizdolnościdodecentracji,tj.doujmowaniazjawiskzróżnych
punktówwidzenia,myśleniedzieckastajesięteżcorazbardziejobiektywne.
Równocześnierozwijasięmowadzieckaorazpowiększasięzasóbjegosłow-
nictwa.Rozwijasięteżrozumowaniemoralne,którenabieracechrelatywizmu
58
