Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
Zasadanadrzędnościprawamiędzynarodowegonadprawemkrajowym...
77
tywnego,zawartejwakcienormatywnymonajwyższejmocyprawnej,anieznormlub
zasadmoralnychczyteżspołecznych.
WartozwrócićuwagęnastanowiskoWojciechaGóralczykaiStefanaSawickiego,zda-
niemktórych:nWydajesię,żemożnawyciągnąćwniosek,iżwsystemieprawapol-
skiegoumowamiędzynarodowatraktowanajestwstosunkudoustawylubinnegoaktu
normatywnegojakolexspecialis,awięcwkonkretnychprzypadkachstosowanajest
przedprawemkrajowym”25.Wtymmiejscunależyzasygnalizować,żestosowanie
umówmiędzynarodowychmożemiećróżnąpostać.Popierwsze,normaprawamię-
dzynarodowegomożestanowićrodzajwskazówkiinterpretacyjnej,wykorzystywanej
podczasegzegezykrajowegoaktunormatywnego,podrugie,konkretnasytuacjapraw-
namożebyćrozstrzygananapodstawienormyprawamiędzynarodowego26.Wdok-
trynieoddawnapanujepogląd,zgodniezktórymnwłaściwośćsamychnormprawa
międzynarodowegouzasadniaichskutecznośćwpolskimsystemieprawnym,coozna-
cza,żeprawomiędzynarodowejeststosowanewPolscenienaskutek«inkorporacji»
czy«transformacji»,alezewzględunawłasnąmocwiążącąkażdejnormyprawamię-
dzynarodowegozarównozwyczajowego,jakitraktatowego[...]uznaćnależy,żeraty-
fikowanaumowamiędzynarodowamaskutecznośćpropriovigore(własnąmocą)dla
prawawewnętrznego”27.
Istotneznaczeniezpunktuwidzeniaproblematykipierwszeństwaumówmiędzyna-
rodowychmatreśćart.27Konwencjiwiedeńskiejoprawietraktatów,któryprzewiduje,
żestronaniemożepowoływaćsięnapostanowieniaswojegoprawawewnętrznegodla
usprawiedliwienianiewykonywaniaprzezniątraktatu,orazpowołanyjużart.91ust.2
KonstytucjiRP,zgodniezktórymumowaratyfikowanazauprzedniązgodąwyrażoną
wustawiemapierwszeństwoprzedustawą,jeżeliumowytejniedasiępogodzićzumo-
wą,atakżeart.188KonstytucjiRP,zktóregorównieżwynikanadrzędnośćratyfiko-
wanejumowymiędzynarodowejzauprzedniązgodąwyrażonąwustawienadustawą
orazwszystkichratyfikowanychumówmiędzynarodowychnadprzepisamiprawawy-
danymiprzezcentralneorganypaństwowe.
Należytakżezauważyć,żepierwszeństwoprzedustawamimarównieżprawostano-
wioneprzezorganizacjęmiędzynarodową.Zgodniebowiemztreściąart.91ust.3
KonstytucjiRP,jeżeliwynikatozratyfikowanejprzezRzeczpospolitąPolskąumowy
konstytuującejorganizacjęmiędzynarodową,prawoprzezniąstanowionejeststoso-
wanebezpośrednio,mającpierwszeństwowprzypadkukolizjizustawami.Dotyczyto
wszczególnościźródełprawawtórnegoUE.
25W.Góralczyk,S.Sawicki,Prawomiędzynarodowe...,s.34.
26W.Czapliński,A.Wyrozumska,Prawomiędzynarodowepubliczne.Zagadnieniasystemowe,
Warszawa1999,s.416;P.Ruczkowski,Problembezpośredniegostosowaniaumówmiędzynarodowychprzez
organyadministracjipublicznej-umowamiędzynarodowajakopodstawarozstrzygnięciasprawy
indywidualnej,nGentes&Nationes”2010/1,s.133.
27L.Garlicki,B.Szepietowska[w:]ŹródłaprawawRzeczypospolitejPolskiej,red.S.Wronkowska,
Warszawa1997,s.40.
