Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
1.Istotastosunkusłużbowego
31
machsłużbyodbywasięprzytymwwarunkachdobrowolnegopodporządkowania,
jednakprzyzapewnieniuznacznejdyspozycyjnościosobywobecpodmiotuzatrud-
niającego.Przyczymtreśćaktuadministracyjnegoniewyznaczawarunkówpełnienia
służby,albowiemwynikająonebezpośredniozprzepisówprawa,któremającharak-
terbezwzględnieobowiązującyiwprostkształtująsytuacjęprawnąosobypozostającej
wsłużbie.Warunkisłużbynieobejmujątylkopodległościsłużbowejipoddaniasię
znacznejdyspozycyjności,alemogąograniczaćpowszechneprawaiwolnościczło-
wiekaiobywatela,wtymzasadęindubioprolibertate.Wykonywaniesłużbyodbywa
sięprzytymwwarunkachznacznegozwiązania,jednaktakżepostroniepaństwa,
czegowyrazemjestzamierzonatrwałośćstosunkówsłużbowychwyznaczonawa-
runkamiiwymogamidotyczącymizwolnieniazesłużby,wtymwramachodpowie-
dzialnościdyscyplinarnej.Cenązateograniczeniasąprzywilejesocjalneorazniejed-
nokrotnieodmiennezasadyponoszeniaodpowiedzialnościmajątkowej.Praktyczna
realizacjasłużbyobciążaprzytympaństwojakocałość,aniekonkretnąjednostkę
organizacyjną,wktórejodbywasięzatrudnienie.
Niemniejjednaknapojęcie„stosunkisłużbowe”możnapatrzećnietylkozsubiekty-
wistycznegopunktuwidzenia,aletakżeprzezpryzmatobiektywnegosystemupraw-
nego.Pojęcieprawne„stosunkisłużbowe”oddajepewienfragmentporządkupraw-
nego,któregoniedasięopisaćzapomocąteoriistosunkuprawnego.Mogąbowiem
występowaćzdarzeniaprawne,którebędąpowodowaćniezależnezmianysytuacji
prawnejszerokorozumianegopaństwaalboniezależnezmianysytuacjiprawnejosób
połączonychzszerokorozumianympaństwemwzwiązkuzwykonywaniemprzeznie
funkcjipublicznych,coodbywasiębezwpływunadotychczasowątreśćrelacjizacho-
dzącejmiędzytymipodmiotami.Wtymznaczeniustosunkisłużbowetotakżeokre-
ślonyprzedmiotregulacjiprawnej.
Wsensienormatywnymzakrespojęcia„stosunkisłużbowe”oddajekompleksnorm
prawnych,którypozwalaniewątpliwieuznaćstosunkisłużbowezaodrębnąinstytucję
prawną,abyćmożenawetszersząsferęregulacjiprawnejwpostaci„działuprawa”
,
bezwchodzeniatuwdywagacjedotycząceewentualnejjegonazwy12.
Waspekciedogmatycznoprawnymzaśpojęcie„stosunkusłużbowego”możebyć
opisanezapomocąkategoriistosunkuprawnego.Wświetlepojęćikonstrukcjiteo-
retycznychprawoznawstwa„stosunkomsłużbowym”najbliżejbowiemdokategorii
„stosunkuprawnego”
.
ZaT.Kuczyńskimmożnaprzyjąć,żejesttokategoriastosunkuprawnegozachodzą-
cegomiędzyokreślonymipodmiotami,któregotreściąsąprawaiobowiązkistron,
aprzedmiotemzachowaniewymaganeodosobyzobowiązanej,odniesionedotreści
12Spotykasiętutakienazwy,jak:„prawosłużbowe”lub„prawostosunkówsłużbowych”
.
JarosławDobkowski
