Treść książki

Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
1.Pojęciaidefinicjezwiązanezezdrowiemludności
29
strategiażyciowa;nastylżyciaskładasięm.in.racjonalneodżywianiesię,utrzy-
maniewszechstronnejaktywnościfizycznej,hartowanieorganizmu,wyelimino-
wanienałogów,nienadużywanieleków,zachowaniehigienyosobistejitd.;
-systemopiekizdrowotnej-odnosisiędoczynnikówbiologicznych,jestważ-
nymelementemwarunkującymzdrowie;
-praca(lubjejbrak)-ważnadeterminantazdrowiafizycznegoipsychicznego;
-środowiskoprzekształconeprzezczłowieka-stosowanienowoczesnychtech-
nologii,wzrostzanieczyszczeńitp.
1.3.5.Zakresizadaniazdrowiapublicznego
Zdrowiepubliczneobejmujeszerokiobszardziałańdotyczącychniemalwszystkich
aspektówzdrowiaspołeczeństwa.Kluczowymsłowemjesttu„zdrowie”,anie„medy-
cyna”;słowo„publiczne”podkreśla,żedziałaniamającezapewnićiumocnićzdrowie
ludziopierająsięnazorganizowanymwysiłkuspołeczności,anienaindywidualnych
staraniachizabiegach.
1.3.5.1.Definicjepromocjizdrowia
UważanyzaprekursorakoncepcjizdrowiapublicznegowEuropieJ.P.Frankjuż
w1779r.określiłjejakonsztukęochronyzdrowia(...)przedkonsekwencjamizagęsz-
czenianaziemi(...),awszczególnościjakosztukęumacnianiawiększychodporności,
żebymócbezchoróbzpowoduzłychfizycznychmocy,odsuwającjejaknajdalejod
siebie,możliwienajpóźniejulegaćichdziałaniu”.
Zupływemczasuzdrowiepublicznezaczętopostrzegaćjakodyscyplinęnaukową.
Jasnookreśliłtow1913r.M.Rosenau,stwierdzając,żewpraktycezdrowiapublicz-
negopacjentemjestspołeczność,arolęleczących,pozamedycyną,odgrywawieledy-
scyplinidziedzinżycia.
Aktualnądodziśdefinicjęzdrowiapublicznegoprzedstawiłw1920r.C.E.Winslow:
nZdrowiepublicznetonaukaisztukazapobieganiachorobom,przedłużaniażycia
ipromocjizdrowiafizycznegopoprzezwysiłekspołeczności,higienęśrodowiska,kon-
trolęzakażeń,nauczaniezasadhigienyindywidualnej,organizacjęsłużbmedycznych,
ukierunkowanąnazapobieganiechorobomiwczesnądiagnozę,rozwójmechanizmów
społecznychzapewniającychkażdemuindywidualnieispołecznościwarunkiżycia
pozwalającenautrzymaniezdrowia”.
NowoczesnośćdefinicjiwedługJ.Terrisapoleganatym,żeuwzględniającgłównie
takieelementy,jakpromocjazdrowia,zapobieganiechorobomczywczesnadiagno-
za,podkreślaonteżistotneznaczeniesystemóworganizacyjnychwopiecezdrowot-