Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
1.Pojęciaidefinicjezwiązanezezdrowiemludności
23
SymbolemprzejściaodśredniowieczadoczasównowożytnychjestParacelsus,któ-
ryjakolekarzifilozofbyłtwórcąuniwersalnejdoktrynymakro-imikrokosmosu.
Zdrowiewedługtejdoktrynyniejestdawaneprzeznaturę,leczmusibyćstalezdoby-
wane.Wzwiązkuztymnieistniejeterminusmortus,aczasśmiercizależywręczod
człowieka.InklinacjeświeckiepoczątkówerynowożytnejuwydatniłMarsilioFicino
wswojejDevitazroku1489.Ogłosiłontamwynikiswoichdociekańnadwpływem
warunkówbytunadługośćżycia.
1.2.Definicjazdrowia
DefinicjaGalena(ok.130-ok.200):zdrowietostanidealnejharmoniiirównowagi
organizmu,awszystko,coodtegoodbiega,nazywanejestchorobą.
DefinicjaprzyjętaprzezŚwiatowąOrganizacjęZdrowiawmomenciejejpowstania
w1948r.:zdrowietocałkowitydobrostanfizyczny,psychicznyispołeczny,aniewy-
łączniebrakchorobyczyniedomagań.
Definicjapolskiegohigienistyiteoretykamedycynyspołecznej,MarcinaKacprzaka
(1888-1968):Zdrowietonietylkobrakchorobyczyniedomagań,aleidobresamo-
poczucieoraztakistopieńprzystosowaniabiologicznego,psychicznegoispołecznego,
jakijestosiągalnydladanejjednostkiwnajkorzystniejszychwarunkach.
1.3.Kryteriaiocenazdrowia
Kryteriazdrowiawynikajązjegodefinicjiimożnajepodzielićna:
-subiektywne,
-obiektywne,
-społeczne.
Kryteriasubiektywne.Każdyczłowiekjestwstanieopisaćodczuciazwiązane
zndoświadczeniem”swojegoorganizmu.Ztakiegoopisumożnanp.wnioskować,że
niemaonistotnychdolegliwości(pacjentdobrzesypia,dopisujemuapetyt,nieczuje
siębezpowoduzmęczonyitp.).Sątoinformacjepozwalającezdużymprawdopodo-
bieństwemwnioskować,żemamydoczynieniazosobąoaktualniedobrejkondycji
zdrowotnej.Inaodwrót,zgłaszanieskargpozwaladomniemywać,żeudanejosoby
występująjakieśzakłóceniawfunkcjonowaniuorganizmu.
Kryteriaobiektywne.Podstawąocenysąwtymwypadkuzjawiskafizjologiczne,za-
chodzącenaróżnychpoziomachorganizacjiustroju,począwszyodpoziomusubko-
mórkowegoażdozintegrowanychfunkcji,takichjak:trawienie,wydzielaniemoczu,
czynnościserca,wydolnośćfizycznaitp.
