Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
29
5.Opolskichprzekładachbułgarskiejprozyludowejininiejszejantologii
WPolscepo1945r.ukazujesiękilkaantologiiprzekładówbułgarskich
utworówludowych.Więcejszczęściazdająsięmiećpieśniepickieiballady
–ijakowybór,ijakoprzekłady,wktórychbiorąudziałznanipoeci–Anna
Kamieńska,JanŚpiewak,JacekBukowski
86.Pojawiająsięteżprzekładybajek
bułgarskichautentycznych(napodstawiewydańwBNPPiBNT)
87orazlite-
rackichopracowańA.Karalijczewa
88.Kilkabułgarskichbajekilegendznalazło
sięrównieżwantologiiKrzysztofaWrocławskiego
89.
Pracęnadniniejszymzbioremdeterminowałynastępującekryteria,które,
mamynadzieję,wyróżniągoijednocześnieuczyniąniezbędnymuzupełnieniem
wydanejdotychczaswjęzykupolskimbułgarskiejprozyfolklorystycznej:
1.Przekładówdokonanowcałościwedługautentycznychtekstówwyda-
wanychwSbNU,BNT,BNPP,AGiin.,przyczymcelemautorawyborubyło
porównaniepóźniejszychpublikacjizwydanymiwSbNUtekstamiźródłowymi.
2.Wybieranomateriałydotądniepublikowane,zawyjątkiemnajstarszych,
trudnodostępnychinajnowszychtomówSbNU(t.58i62).
3.PublikowanesąprzekładynieznanychwariantówbajekilegendzAr-
chiwumInstytutuFolkloruBułgarskiejAkademiiNauk.
4.Bajkimagiczne,zwierzęceinowelistyczneułożonowedługnumerów
katalogowychBFP,którezkoleiodpowiadająnumeromkatalogowymwAT
iJK.WariantynieobecnewATiJKułożonowedługBFP.Przyporządkowaniu
legendipodańzastosowanonastępującąklasyfikację:a)legendyopochodzeniu
świata,człowieka,zwierząt,roślinitd.;b)legendyobohaterachstaro-
inowotestamentowychorazoświętych;c)legendyetyczne;d)podania.Bajki
ozwierzętachzamieszczonopomagicznych,anieprzednimi,jakzazwyczaj
bywawkatalogachiantologiach.Toteżniejestprzypadek.Autorwyborunie
polemizujezprzyjętymwnauceujęciem,wedługktóregobajkiozwierzętachsą
najbardziejarchaiczne,odzwierciedlająwierzeniaantyczne,antropomorficzne
itotemiczne,zgodniezczymmiejsceichwwiększościzbiorówjestprzed
bajkamimagicznymi.Wzapisanychwepocepóźniejszejbułgarskich(szerzej
–południowosłowiańskich)bajkachozwierzętachtrudnojestodnaleźćstaro-
żytnemitologemy.Informatorzyisłuchaczeuważająjeraczejzabaśnie;często
86Ojlesie,lesiezielony.Wybórbułgarskiejpieśniludowej,przeł.A.Kamieńska,J.Śpiewak,
Warszawa1956;Nimfy,herosi,antagoniści.EposludowyBułgarów,wyb.,wstęp,komentarze
H.Czajka,Katowice1994.
87Zadziewiątągórą,zadziewiątąrzeką.Bułgarskiebaśnieludowe,wyb.,przekł.iwstęp
H.Czajka,Katowice1964;OpowieśćowierchuLubaszu.BajkiipodaniazBułgarii,wyb.
iprzekł.D.Tomczyk-Baszkiewicz,M.Wiśniewska-Kacprzak,Warszawa1986.
88A.Karalijczew,Trzejbraciaizłotajabłoń,Warszawa1970.
89OBogu,Jegosługachidiabelskichsztuczkach.SetniklegendPołudniowejSłowiańszczy-
zny,wyb.,przekł.,oprac.iwstępK.Wrocławski,Warszawa1985.
