Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
30
wpływbajekliterackichopodobnychfabułachnainformatorówjestwyjątkowo
silnyidlategopodczasporządkowaniatekstówpierwszeństwodanobajkom
magicznym,wktórychwyraźniejwidaćstarewierzeniapogańskie,apostaci
mitycznesącharakterystycznenietylkodlabułgarskiegosystemumitologicz-
negoiobrzędowego,lecztakżedlabałkańskiejmitologiiludowej.
5.Założono,żeantologiamaprzedstawiaćbułgarskąprozęfolklorystyczną
wszerszymkontekściepołudniowosłowiańskichwierzeńipraktykobrzędo-
wych.Dlatego:
–opowiadaniareligijnezwiązanezwiarąwistotydemoniczneumieszczono
pobajkachotychsamychpostaciach;
–doczęścipoświęconejlegendometiologicznymietycznymdodanokilka
podańoKrólewiczuMarku,któresąnarratywnąadaptacjąpieśniepickich;
–włączonopewnebajki,anegdotyilegendyukazująceszczególnyzwiązek
międzyliteraturąifolkloremorazfenomentzw.chrześcijaństwaludowego,
charakterystycznydlabułgarskiejtwórczościludowej;
–wKomentarzachiSłownikuistotipostacimitycznychorazbajkowych
przedstawionoparaleledopodobnychtekstów,postaciimotywówcharakte-
rystycznychdlafolklorupołudniowosłowiańskiego,wschodniosłowiańskiego
ipolskiegoorazdopewnychtypówimitóworientalnych.
Niniejsząstrategięwybranozprzekonaniem,żebułgarskaprozafolklo-
rystycznajakopodsystemcałejkulturyludowejjestzłożonymkonglomeratem
starożytnychwierzeńpogańskich,późniejszychwpływówchrześcijańskich
imuzułmańskich(wschodnich),wpisujesięweuropejskątradycjęfolklo-
rystyczną,alejednocześnieposiadaszczególnybałkańskikolorytispecyfikę
narodową.
Podczaspracynadprzekładamiiredakcjązamieszczonychwniniejszej
antologiibajek,legendipodańprzygotowującywydaniezespółnapotkał
niemałotrudności.Tłumacze,absolwenciistudenciwyższychlatwKatedrze
SlawistykiPołudniowejUniwersytetuŁódzkiego,musielipokonaćopórtekstów
zapisanychwrozmaitychdialektachnaniemalcałymterytoriumBułgarii,
częściowoopublikowanychwIIpoł.XIXw.,pełnychturcyzmówiarchaizmów.
Nawetwprzypadkach,gdywykorzystywanomateriałwydanywnowszychcza-
sach,należałoporównaćgozestarszymiźródłamii/lubwariantami,opubliko-
wanymilubprzechowywanymiwbułgarskicharchiwach.Staranosię,ażeby
przekładyodpowiadaływymaganiomstandardowegojęzykapolskiego,świa-
domieunikanowięcarchaizacji.Polskiprzekładoddajejęzykoryginałuwtakiej
postaci,wjakiejzostałonzapisany.Wwieluprzypadkachinformatorzy
dopuszczająsiępowtórzeń,narracjabywanielogicznainiekonsekwentna,
askładniachaotyczna.Wprzełożonychbajkachilegendachświadomienie
zastosowanokorektredaktorskich;celembyłoprzekazanieżywegotekstu
ludowego,aniejegoreplikliterackich.Lokalnykolorytwidaćwnieprze-
tłumaczonychsłowachiwyrażeniach(najczęściejpochodzeniatureckiegolub
