Treść książki

Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
1.1.Spojrzenianawybór
23
tylkofranszyzą,zdobywanąprzezkandydatówwtrakcieprawyborów[Andersen
2002,Carthy2004,Katz2001].Wyborywtychkrajachokazjądopotwierdzania
swojejindywidualnejpozycjikonkretnegopolityka.Dopierotakaindywidualna
pozycja,uzyskanawwynikuwyborów,jestpodstawądopóźniejszejkonfiguracji
układusiłwsamejorganizacjiczyzgołakształtusamejorganizacji.Wtakiejsytuacji
każdyzkandydatówwalczyindywidualnieoswójwynik.Organizacjaniedostar-
czamuspecjalnychprofitów,aniteżniejestdlaniegospecjalnymzagrożeniem.
Wtakskrajnychprzypadkachfunkcjonowaniepartiijestdalekieodtradycyjnych
europejskichwyobrażeń.Niemniejjednakwłaśnieteprzypadkinajlepiejwskazują
nato,żewyboryrównieżwydarzeniem,wktórymwewnętrznerelacjewpartii
odgrywająniebagatelnąrolę.
Znaczeniesprawpersonalnychwartodocenićtakżedlatego,żecechąwspół-
czesnejdemokracjijestwzrastającapersonalizacja[McAllister2007].Wsytuacji,
wktórejideologiaczyoczekiwaniawielkichgrupspołecznychodgrywającoraz
mniejsząrolęwukierunkowywaniupartiipolitycznych,tedotychczasowewska-
zówkizastępowaneprzezosobistącharyzmęliderów,ichindywidualnedecyzje
ukierunkowującedziałalnośćpartiiipodlegająceweryfikacjipoprzezwybory.To
proces,któryjestpowszechnynaświecie[Karvonen2010].Widocznyjestszcze-
gólniewsposobachprowadzeniakampaniiwyborczych[Kriesi2012].Zjawiskiem
opodobnymukierunkowaniuzmianycharakterupolskichpartii,którewpo-
wszechniewyrażanymodczuciustałysięściśleuzależnioneodswoichliderów
[Matyja2013].
Oddziaływanieinstytucji
Jakąrolęwkształtowaniuofertypolitycznejmajądoodegraniaramyinstytucjo-
nalne?Norriswskazujenatrzyścieżkitakiegooddziaływania[Norris2004].Po
pierwsze,wzależnościodsystemuwyborczegopartiestosująalbonłączące”
,albo
ngrodzące”strategie.Alboposzerzająswojeprzesłanietak,byobjąćjaknajwięk-
szączęśćelektoratu,zeświadomościątego,żetaczęśćelektoratubędziesłabo
ściskana,alboteżstarająsięobjąćmałą,alejednolitączęśćspołeczeństwa-rolni-
ków,robotników,elektoratreligijnyczyprzedstawicieliokreślonejgrupyetnicznej
-abymaksymalniewykorzystaćiodgrodzićtakągrupęspołecznąodinnychpartii
politycznych.Takieodgrodzeniemożedoprowadzićdotożsamościpomiędzy
grupąajejpartią.
Drugaścieżka,naktórejnaaktorówpolitycznychoddziałujesystemwyborczy,
tokładzenienaciskunaprogramowealbopartykularnekorzyściwyborców.Mogą
oniakcentowaćśrodowiskoweczygeograficzniezlokalizowaneinteresy-wame-
rykańskiejpraktycepolitycznejokreślanemianemnbeczekwieprzowiny”(pork
barrel)-alboprzesłaniaodwołującesiędopodziałówideowychrozumianychtak
samowcałymkraju.Trzeciaścieżkaoddziaływaniasystemuwyborczegonasystem
politycznyto,wzależnościodsposobugłosowania,dobórspołeczniezróżnicowa-
nychalbospołeczniepodobnychkandydatów.