Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
ROZDZIAŁ1
Nierównomiernośćjakouniwersalna
prawidłowośćrozwoju
1.1.Nierównomiernyrozwójspołeczno-ekonomiczny
Zapunktwyjściarozważańmożnaprzyjąćuniwersalnąprawidłowość,
jakąjestnierównomiernyrozwójspołeczno-ekonomicznywskaliświa-
towej.Sformułowanieto,jakkolwiekogólniejestzasadneiakceptowalne
przezlicznychczybyćmożenawetwiększośćhistorykówiekonomistów,
wymagadosyćdalekoidącegouszczegółowienia.Kategoriauniwersalnej
prawidłowościnierównomiernegorozwojuoznaczawistocietylkoto,
amożeprzedewszystkim,żewszystkiewmiaręjednolitezbioryspo-
łeczno-ludnościowemająróżnyrytmrozwojowy,cozkoleiprowadzi
dozróżnicowaniadochodowego.Owozróżnicowanieniemacharakteru
jednorodnegoi–coważniejsze–wpewnychsytuacjachjestczasowo
przemienne.
Możnapokusićsięnawetosformułowanietezy,żeprzemiennośćtem-
parozwojumacharakteruniwersalnywodniesieniudoposzczególnych
zbiorów,tzn.społeczności,państwczyniecowiększychgrupludności,
aletakżeregionów.Jednakżeniejestiniebywaprzeztozjawiskiem
jednorodnymanitymbardziejidentycznymczywręczuniwersalnym,
bowiemnapędzanebyło,jestibędzieróżnegorodzajuprzyczynami.
Itozarównoopodłożumającymcharakternaturalno-geograficzny,jak
ipodwpływemzróżnicowanychmechanizmówspołecznych,ekono-
micznych,azwłaszczapolitycznych,częstonapędzanychkonfliktami
zbrojnymi.
Jednolitezbioryspołecznecharakteryzująsiępewnąspoistością,jaka
współcześniejestzwiązanagłówniezpaństwem,alewprzeszłościtego
typuwięźmiałabardziejcharakterplemienny,aczęstonawetcharaktery-
zowałasięznaczniewęższymzakresem,dotyczyłabowiemgłówniegrup
opierającychsięnapokrewieństwieczypokrewieństwachrodzinnych,
