Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
32Gromada:krocionogi—Diplopoda
A
letzewnętrzny.Wkażdymsegmencieskładasię
onzpłytkigrzbietowej(tergitu),płytkibrzusznej
(sternitu)ipłytekbocznych(pleurytów),których
sposóbpołączenia(ruchomolubnie)determinuje
typstrukturysegmentu(somitu)izarazemkształt
ciała(ryc.30).UPenicillata,Pentazoniainiektórych
Colobognatha(PolyzoniidaiSiphonophorida)tergity,
pleurytyisternitypozostająniezależne,połączone
B
C
elastycznąfragmą.UinnychColobognatha,Platydes-
midaiNematophoratylkosternitysąwolne,pleuryty
zaśzlanezodpowiadającymiimtergitami.UPoly-
desmidaiJuliformia,poczynającodczwartegoseg-
mentuwszystkietergity,pleurytyisternitysązlane
D
E
tworząckompletnypierścień,zwyjątkiemniektórych
JulidaiNemasomatida,gdzieniektóresternitysą
wtórniewolne.Pozapierwszymsegmentemszyjnym
(collum)wszystkiesegmentysąwęższewczęściprzed-
niej(prosomit)niżtylnej(metasomit),nachodzącejna
przedniąwtrakcieporuszaniasięzwierzęcia(ryc.31).
Obieczęścisąłatwoodróżnialnezewzględunaurzeź-
bieniebądźrozrośniętączęśćboczną,np.uPoly-
Ryc.30.
Przekrójpoprzecznyciałakrocionogówpokazują-
desmidawcharakterystyczneparanota(ryc.30.D).
cyróżnetypybudowysomitu;sternityzaznaczonekolorem
Począwszyod5-6segmentunametasomiciezobu
czarnym,pleuryty—kropkowane,tergity—białe.
stronwliniibocznejznajdująsięozopory—otwory
A—Polyzoniida.B—Glomerida.C—Chordeumatida.
gruczołówobronnych(ryc.31).Zakończenieciałasta-
D—Polydesmida.E—Julida(wgBlower,1985,zazgodą
nowitelson,składającysięzpierścieniapreanalnego,
TheLinneanSocietyofLondon)
płytkianalnej,któraokrywaotwórodbytowyoraz
wentralniepołożonejpłytkipododbytowej.Pierścień
Ciałokrocionogówmożebyćwprzekrojucy-
preanalnyzwyklezakończonyjestcharakterystycz-
lindryczne,spłaszczonelubtrójkątne,uwiększości
nym„ogonkiem”,tj.wyrostkiemnadpłytkąanalną.
(pozaPenicillata)jesttwardeikruche,gdyżoskórek
UPentazoniapierścieńpreanalnyjestgładkozakoń-
przesyconysolamiwapniastanowisolidnyszkie-
czony,uNematophorazawieragruczołyprzędne.
czułek
poleoczne
segmentszyjnyI
gębowa
płytka
II
pieniek
III
żuwaczka
1
IV
234
kotwiczka
V
VI
567
gonopody
VII
8+9
prosomit
szew
metasomit
ozopory
odbytowa
płytka
bezodnóżowe
segmenty
odbytowa
pokrywa
preanalny
pierścień
ogonowej
wyrostek
płytki
Ryc.31.
Szczegółybudowyzewnętrznejkrocionoga.
Numeracjarzymskadotyczysegmentów,arabska—odnóży(wgróżnychautorów,zm.)