Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
3.1.Znamionamotoryczne–teoretyczne
założeniaikryteriapodziału
Antropomotorykawujmowaniuproblematykiuwarunkowańmotorycznychwspierasię
naosiągnięciachpsychologiiróżnicindywidualnych;przejęłazniejcentralnezałożenia,
standardyimetody.Poszukiwaniabadawcze,analizyidyskusjedotycząwgłównejmierze
konkretyzacjifundamentalnegodlaproblematykiróżnicindywidualnychterminu
–znamionamotoryczne(traits).Definiujemyjejako:„hipotetycznekonstruktydla
opisu,analizyiwyjaśnieniaróżnicintra-iinterindywidualnychwpoziomieprocesów
biopsychicznychleżącychupodstawrealizacjiczynnościruchowych”.
Znamionamotoryczneodpowiadającezałożeniomkoncepcji„różnicindywidualnych”
powinnyspełniaćnastępującetrzykryteria(Roth2002):
•Cechowaćsięzróżnicowanymstopniemogólności.Wielkośćtegozróżnicowania
związanajestzzadaniemruchowym:znamionaodniskiegodowysokiegostopnia
ogólności.
•Stanowićkonstruktyoodpowiedniejspoistościistałości,umożliwiająceokreślenie
wsposóblogicznyizintegrowanyindywidualnychróżnicwwewnętrznychprocesach.
•Miećnomotetycznycharakter;odnosićsiędokwestiigeneralnych,uniwersalnych,
powszechnychorazpowtarzającychsięzjawiskiprawidłowości.Musząwięcumożliwiać
opiswieluczywszystkichosób,anietylkowybranychjednostekczygrup.
Podsumowując,możnastwierdzić,żeznamionamotorycznedlaopisu,analizy
iwyjaśnieniaróżnicindywidualnychosiągnięćmającharakternomotetycznych,relatywnie
spoistychistabilnychkonstruktówozróżnicowanymzakresieogólności.Zaobserwowane
różnicewmotorycznymzachowaniuniepozwalająjednakwsposóbabsolutniepełny
wyrokowaćozróżnicowanychznamionach.Motoryczneosiągnięciasąbowiemzawsze
rezultateminterakcjiosobniczychznamionzespecyficznymisytuacyjnymiwarunkami
środowiskowymi.
Wykazanawcześniejrozległośćzróżnicowaniaznamionmotorycznychzależyprzede
wszystkimodstopniazwiązkuzformąruchu.Topodstawowekryteriumpozwala
naprzyporządkowanieznamiondodwóchstrefkontinuumuwarunkowańmotoryczności,
tj.swoistościlubogólności(ryc.5).
•Obszarswoistościobejmujekonstruktyoograniczonymzakresiewpływu,
charakteryzująceuwarunkowaniależąceupodstawspecyficznychikonkretnychform
ruchowych.Jednakiwtejgrupiemożnawyodrębnićznamionaozróżnicowanejrozległości,
cowiążesięzkategoriąruchów„otwartych”lub„zamkniętych”czyteżmożliwością
transferutychznamion.Znamionatejstrefyokreślasiępojęciemumiejętności
ruchowych,czylikonstruktówmotorycznychściślezwiązanychzformąruchu.
