Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
1.1.Podstawywyodrębnianiaproblematyki
motorycznościzcałościaspektówpoznania
człowieka
Zainteresowanieproblematykąmotorycznościczłowiekadatujesięniemalże
odpoczątkówjegodziejów,główniewaspekciepraktycznychdziałańruchowych.
Stopniowozaczęłysiętakżerodzićelementyracjonalnejrefleksjinadludzkimi
czynnościamiruchowymiorazkształtowaćteoretycznepodstawymotoryczności
człowieka.Motorycznośćludzka,jejwielorakieprzejawyiuwarunkowania,mechanizmy
iprocesykontroliorazspecyfikarozwojuimożliwościstymulacjistałysięswoistympolem
dociekańnaukowo-badawczych,wyodrębnionymaspektempoznaniaczłowieka.
Problemymotorycznościczłowiekazajmująniewątpliwiecentralnemiejscewnaukach
okulturzefizycznej.Wwynikuposzukiwańbadawczychorazteoretycznychstudiów
ukształtowałasięzbiegiemlatoryginalnadziedzinawiedzy,którejprzedmiotemjest
całościoweujęciezagadnieńmotorycznościczłowieka.Wyodrębniłsiętakżesamodzielny
przedmiotdydaktyki.
Czytakznaczącezainteresowanieproblematykąmotorycznościczłowieka,
wyodrębnieniejejjakoswoistegoprzedmiotubadańistudiówjestuzasadnione?Poco,
wjakimceluzajmujemysięnaukowotąproblematyką?Czypotrzebnajestnauka,teoria
oczynnościachruchowych,bymożnajebyłoskuteczniewykonać?Wcodziennymżyciu
człowiekniezastanawiasięnadistotączynnościruchowych,mechanizmamiich
sterowaniairegulacji,mimożewykonujejewielokrotniewróżnychpostaciach,
sytuacjachiformach.Wnatłokubieżącychzajęćiproblemównieszukawyjaśnień
iargumentów,dlaczegoumiechodzić,biegać,rzucać,podnosićprzedmiotyitp.
Rozważanianadistotąmotoryczości,zachowaniaruchowego,pojawiająsiędopiero
wsytuacjachszczególnych,związanychzokreślonymrodzajemdziałalnościczłowieka.
Przedewszystkimwtedy,kiedyspecyficznaformaczynnościruchowejstajesięwartością
pożądaną,wręczniezbędną,warunkującąskutecznośćpostępowania,np.:wsporcie,
działalnościartystycznej(balet,cyrk,teatr),wychowaniufizycznym,rehabilitacjiczyteż
pracyzawodowej.Towłaśniewtychsferachdziałalnościczłowiekarodząsiępytania,
potrzebyiproblemy,któreinspirująbadaniaistudianadmotorycznością.Wtensposób
zgromadzonaiusystematyzowanawiedzaoludzkiejmotorycznościpozwalalepiej
zrozumiećpodłożewielorakichzachowań,aletakżewskazaćwłaściwykierunekiwytyczyć
skutecznedrogipostępowaniaorazobiektywnieocenićskutki.Stądzrozumiałastajesię
nietylkopotrzebapomnażaniatejwiedzy,alerównieżkoniecznośćjejprzekazywania.
Powyższerozważaniapozwalająstwierdzić,żewyodrębnienieproblematykimotoryczności
zcałościaspektówpoznaniaczłowiekajestzasadne,celoweipotrzebne.Wtym
przekonaniuutwierdzająargumentypodsumowanewponiższymujęciu:
■Przejawymotorycznesąnajczęstsząformąreakcjiczłowiekanabodźceśrodowiskowe
iwnichuzewnętrzniająsięwielostronnebiologicznewłaściwościjegoustroju.Wszędzie
ostatecznymfaktempozostajeruch,będącyprzejawemwszelkichfunkcjiustrojowych
orazświadectwembiologicznychwartościorganizmuludzkiego.
■Waktywnościmotorycznejczłowiekaprzejawiasięcałaróżnorodnośćjegoosobowości,
odprostychgestówiczynnościdlautrzymaniasięprzyżyciupowysocezłożoną
iwyspecjalizowanądziałalnośćzawodowączysportową.
■Motorycznedziałaniaiczynnościsąpodstawowymśrodkiemkomunikacjimiędzy
ludźmi,sposobemkontaktuikształtowaniastosunkówmiędzyludzkich.
■Ruchjestgłównymczynnikiemrozwojuidoskonaleniaczłowieka,jegowielorakieformy
–podstawowymśrodkiemkształceniaiwychowania,zaśmożliwościruchowe–jednym
zistotnychuwarunkowańtegoprocesu.
■Rozwójmotorycznościcharakteryzujesięogromnymbogactwem,wielostronnością
ispecyficznądynamiką.Dziękitemuczłowiekmożesamswobodnieporuszaćsię
wotaczającymgoświecie,anawetopanowaćipodporządkowaćgosobie.
■Motorycznośćspełniaszczególnąrolęwobszarzekulturyfizycznej,jestbowiemdla
specjalistówkulturyfizycznejnietylkojednązpodstawowychfunkcjiżywegoorganizmu
