Treść książki

Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
2.2.STRUKTURAKOMÓRKI
Przeciętnyskładchemicznykomórekprokariotycznychorazeukariotycznychjest
następujący:woda(70–85%),białka(10–20%),sacharydy(1%),lipidy(3%),sole
mineralne(1%)orazkwasynukleinowe.JednakżewzględneilościDNAiRNA
wkomórkacheukariotycznych(1,1%DNAiRNAwkomórkachwątrobyszczura)
wyraźniemniejszeniżwkomórkachprokariotycznych(1%DNAi6%RNA,np.
uE.coli).
33
2.2.2.StrukturykomórkoweuEucaryotaiProcaryota
orazichfunkcjeżyciowe
Wkomórkacheukariotycznychwystępująróżnorodneorganelleotoczonespecy-
ficznymibłonami.Należądonichnp.:mitochondria,siateczkaśródplazmatyczna
(retikulumendoplazmatyczne),ciałkaGolgiego,lizosomy,peroksysomy,rybosomy,
wakuoleorazplastydy(rys.2.3i2.4).Wymienioneorganellewspółodpowiedzialne
zaróżnorodneprocesyżyciowe.Komórkiprokariotycznepozbawionewiększości
wymienionychorganelli,jaknp.jądra,mitochondrium,aparatuGolgiegoczy
lizosomów.
Materiężywąkomórektworzyprotoplazma,zróżnicowananaściślezesobą
współdziałającejądroicytoplazmęwkomórkacheukariotycznychorazwkomórkach
prokariotycznychnanagiedwunicioweDNA,mocnoutkanewcytoplazmie.
RYS.2.3.
Strukturakomórkieukariotycznejznajważniejszymiorganellami.Schematbudowydrożdży
naprzykładziedrożdżySaccharomycescerevisiae:
aścianakomórkowaibłona
komórkowa(związanazenzymami
biorącymiudziałwreakcjachtle-
nowych),brybosomy,struktury,
naktórychpowierzchnisyntety-
zowanebiałkazudziałemRNA
transferowego(tRNA),ccytoplaz-
majakośrodowiskobiałkowe,zwię-
kszościąenzymówuczestniczących
wsynteziebiałkaiinnychsubstancji
niezbędnychdowzrostukomórki,
zobecnościąenzymówuwalniają-
cychenergięorazzRNAinformacyj-
nym(mRNA),dmitochondrium,
eaparatGolgiego,fretikulum
endoplazmatyczne,gbłonająd-
rowa,hjądro,ijąderko,jpory
wbłoniekomórkowej.
Komórkieukariotycznezarównomikroorganizmów,jakrównieżroślinneizwierzęcezazwyczaj
większeodkomórekprokariotycznych,mająwyższystopieńorganizacji(np.wykształconejądro,
mitochondria)orazwszystkieorganelleoddzielonebłonamiodmacierzycytoplazmatycznej.
Wkomórkachzwierzęcychbrakjestścianykomórkowej