Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
M.M.Dziekan,Dziejekulturyarabskiej,Warszawa2008
ISBN978-83-01-15450-9,©byWNPWN2008
Wprowadzenie
17
starczającymstopniujejsłownikpojęciowy–rozumiejącprzytymtepojęcia
niejakoodpowiednikileksykalnenaszychterminów,alepróbującdociec
ichwłaściwegoznaczenia.Należytakżepojąćnajistotniejszemechanizmy
(przedewszystkimpozajęzykowe)rządząceowymileksemami.Wtedydo-
pieromamyszansęnasukces,cooczywiścienieznaczy,żesukcestenmamy
zagwarantowany.Przekonanyjednakjestem,żejakobadaczeinnychcywili-
zacjimusimymaksymalnieograniczyć„zjawiskoimputowaniaodpowied-
nichzałożeńbadanymkulturom”
4
idążyć„doopisywaniasystemówpo-
znawczychróżnychkulturprzystosowaniuformalnychprocedurinapod-
stawiedanychuzyskiwanychzoryginalnychkontekstówkulturowych”
5
.
Wprzeciwnymprzypadkunadal,zamiastpoznawaćipokazywaćWschód,
będziemytworzyćkolejnychSaidowskich„Orientalczyków”,czylimiesz-
kańcówWschodutakich,jakichsobiewyobrażająludzieZachodu.Said
twierdzi,że„orientaliści–jakonaogółprzedstawicielekulturyZachodu–
niepotrafiąspojrzećnaOrientodwewnątrz,inawettrudnotegoodnich
wymagać”
6
,aleniesądzę,żebybyłatodokońcaprawda.My,orientaliści,
żyjemywpewnymsensienagranicykulturioczywiścieprześladujenas
ograniczenie–takjakpojmowałjeGabrielLiiceanu:„granicajeststała
bądźruchoma,aleprzekraczalna,natomiastograniczeniasięnieprzekracza
[...].Wostatecznymrachunkugranicęmożnazostawićzasobą,ogranicze-
nietowarzyszycizawsze,nawetwnieograniczeniu”
7
.Abypokonać,albo
przynajmniejpróbowaćpokonaćtonaturalnekulturoweograniczenie,trzeba
stanąć„podrugiejstronie”,spróbowaćspojrzećodwewnątrznainnąkulturę.
Takie„wewnętrzne”podejścieodkrywająprzecieżodniedawnaba-
daczerozmaitychdziedzinludzkiejaktywnościniebędącyorientalistami
(fakt,żejesttozjawiskostosunkowoniedawne,usprawiedliwiaSaida–on
wydałswojąnajsłynniejsząksiążkęw1978roku,aodtegoczasuświatbar-
dzosięzmienił).Dotegoaspektuproblemuwielokrotniebędęwtejksiążce
powracał,wskazującmiędzyinnyminazwodniczośćprzekładu,któryza-
wszejestprzekłamaniem,awprzypadkukulturtakodmiennychmożeto
miećszczególniebolesneskutki.
3
S.Enderwitz,Erinnerungfu
¨rdieZukunft:,Abdar-Rah
.ma
AnMuni
Af,[w:]ArabischeLiteratur,
postmodern,Mu
¨nchen2004,s.104.
4
M.Buchowski,W.Burszta,Ozałożeniachinterpretacjiantropologicznej,Warszawa
1992,s.87.
5
Słowniketnologiczny,red.Z.Staszczak,Warszawa–Poznań1987,s.105.
6
E.Said,op.cit.,s.459.
7
G.Liiceanu,DziennikzPa
˘ltinis
¸u,Sejny2002,s.125.
