Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
M.M.Dziekan,Dziejekulturyarabskiej,Warszawa2008
ISBN978-83-01-15450-9,©byWNPWN2008
Wprowadzenie
Czyistniejekulturaarabska?
Cotojesticzyistniejekulturaarabska?Natentematwielejużdys-
kutowano,przypisywanotemuokreśleniuwielerozmaitychdesygnatów–
wszystkotowprowadziłosporozamieszaniawhistorięBliskiegoWschodu.
Abynatopytanieodpowiedzieć,trzebanajpierwspróbowaćzastanowićsię
nadtym,kimsąArabowie–jakmożnaichokreślić,coichłączy,codzieli.
CzymożnamówićoArabachjakooetnicznymmonolicie?Niejesttopyta-
niełatwe,aojednoznacznąodpowiedźbardzotrudno.Wciąguwieków,po-
czynającodpierwszychpodbojów,rodowiciArabowiemieszalisięzludami,
którychobszaryzajmowali–zinnymiludamisemickimi,atakżezGrekami,
Persamiorazrozmaitymiludamiirańskimi,późniejzaśtureckimi.
Umożliwiałytozasadyislamu–religiatadążyła(zrozmaitymiskut-
kami)dolikwidacjipodziałówplemiennych,klanowychinarodowych(co-
kolwiekbytowtedyznaczyło).Poprzezsystem„klientyzmu”Irańczycy
iinniwchłanianibyliprzeznowąwspólnotę–muzułmańskąummę.Szeroko
pojmowanaegzogamiatopodstawowazasadafunkcjonowaniaspołeczeń-
stwamuzułmańskiego,szczególniewokresienajwiększegorozkwitucywili-
zacjiislamu.
Wynikiemtejegzogamiijestłatwozauważalnezróżnicowanietypów
antropologicznychludówarabskich.Uważnyobserwatorodróżnibezprob-
lemumieszkańcówPółwyspuArabskiego,mieszkańcówSyro-Mezopotamii,
Egiptuikrajówmaghrebijskich.Alełączyichprzedewszystkimjednośćkul-
turowa:wszyscyonibędąodwoływaćsiędowspólnejhistoriiidowspólnego
języka.Bezwzględunawewnętrznezróżnicowanietegoostatniego,istnieje
arabszczyznaliteracka,będącaswegorodzaju„wyobrażonymarchetypem”
jednościmuzułmańskiejzjednejstronyijednościarabskiejzdrugiej.