Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
zostałaoznaczonaszczegółowogranicazamkniętejdzielnicyżydowskiej”
–czytamy21styczniaw„NowymKurierzeWarszawskim”,którypublikujetekst
zarządzeniaibardzodokładnyopisgranic.Zasadąpozostaje,iżulicaokreślana
jakogranicznajestwcałościaryjska(zob.Aneks4).
Przed20styczniazostajezamkniętychsześćbramwjazdowychdogetta:
naroguul.TwardejiZłotej,naul.Żelaznejprzyposesjinr95a,naroguul.
ElektoralnejiPrzechodniej,naroguul.Granicznejprzypl.Grzybowskim,narogu
ulicCiepłejiKrochmalnej,naul.Nowolipienawysokościnr74i71.Niemcy
będąsystematyczniezmniejszaćichliczbę.Komunikacjamiędzygettemastroną
aryjskąstajesięcoraztrudniejsza.Wkońcukwietniazfunkcjonujących
początkowo22brampozostało13(V,Ziemian:19).
Wstyczniupodjętazostajerównieżpróbaoderwaniaodgettaul.Siennej.
OdtejporySiennastajesięulicąnieustanniezagrożonąwyłączeniem;razporaz
podejmowanebędąstarania,byodciąćjąodgetta,orazwysiłkiwcelu
zatrzymaniajejwobrębiedzielnicyzamkniętej.Ringelblumwidziwtymtakże
objawkorupcjipanującejwśródurzędnikówJudenratu:„SprawaulicySiennej
straszniecuchnie.WmieszanisąwniąkombinatorzyzGminyŻydowskiej.
Mówią,żecałątęsprawęwywołaliludziezGminy”(1983:228).
Luty1941
Ponawianesąpróbywyłączeniazgettaul.Siennej.Mieszkańcyorganizują
„KomitetŚcisły”,składającysięzprezesówkomitetówdomowychzagrożonego
rejonu.Podejmująrozmowyzniemieckimkomisarzemfabrykiwyrobów
farmaceutycznychKowalskina,mieszczącejsięprzyul.Siennej39.Był
onpośrednikiemwpertraktacjachzwładzami.Komitetprzeprowadzawśród
lokatorównieparzystejstronyul.Siennej,atakżeulicWielkiejiSosnowejzbiórkę
pieniędzyizłota.WedługrelacjiczłonkaprezydiumKomitetuKopelaPiżyca,
przechowywanejwArchiwumYadVashem,zebranook.40tys.zł.ikupiono
zato3kgzłota,którewręczonokomisarzowiKowalskiny.Zapłacenieokupu
odsunęłogroźbęwyłączeniaul.Siennej,spotkałosięjednakzoburzeniem
zestronyJudenratu.Ringelblumpodajeinnąkwotęokupu:„UlicaSiennaznów
wniebezpieczeństwie.Żydzimuszązatozapłacić160000złzłotem,obrączkami,
złomemitp.”(1983:241).
Wstyczniuzaczęłanapływaćdogettadrugafalaprzesiedleńców.Pierwsza
–zokresuodlistopada1939dopaździernika1940r.–objęłaŻydówusuniętych
zterenówwłączonychdoRzeszy.Falędrugą–przybywającązamuryodstycznia
dokońcamarca1941r.–stanowiłook.50tys.Żydówwysiedlonychzzachodniej
częścidystryktuwarszawskiego.Poziomzagęszczeniawprzepełnionymjuż
getciezacząłniepokojącorosnąć.Wzwiązkuztymwładzeniemieckie
zadecydowałyoprzyłączeniupewnejliczbydomówwpółnocnejczęścidzielnicy
