Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
Wprowadzenie
Wprowadzenie
1.ŻydziwWarszawiedo1939r.
1.ŻydziwWarszawiedo1939r.
UtworzoneiunicestwioneprzezNiemcówgettostanowiostatniakt
wielowiekowejobecnościŻydówwWarszawie.Dlategoteżopisaniegetta
powinnozostaćpoprzedzonekrótkąrefleksjąnadtymiwiekami.Niezamierzamy
daćtupełnegozarysuhistoriiikulturyspołecznościżydowskiej,leczprzedstawić
swoisteitinerariumŻydówwarszawskich,ichwędrówkiwobrębieiwokół
miasta,podróżodbywanąprzezwielestuleci.Matowięcbyćswegorodzaju
przewodnikpomiejscach,przezktóreprzechodzili,wktórychsięzatrzymywali
iktórezamieszkiwali.Przezwiekibowiemprzemieszczalisięzmiejsca
namiejsce.Rugowanizmiasta,krążylipojegoobrzeżachiosiadaliwokolicy.
Rugowanizjednychulic,przenosilisięnainne.Wypędzani,wciążpowracali.
NapływalidoWarszawymimozakazów,akiedyzakazyzniesiono,przybywało
ichjeszczewięcej.Krążyliwokółmiastajakćmywokółpłomieniaświecy,który
miałichwkońcupochłonąć.
Będzietoopowieśćodrodze,jakąprzebyliwarszawscyŻydzi.Ulica
ŻydowskaśredniowiecznejWarszawyurastadosymbolupoczątkutejdrogi.Stąd
dokonałsięichpierwszyexodus,ichpierwszewyjście.Wyruszylinadługą
wędrówkę–kilkasetlatwypełnionychpracądniapowszedniegoiradosną
atmosferąświąt.Kilkasetlatobfitującychwcałebogactwodoświadczeń:
wspaniałeosiągnięciawdziedzinienauki,kulturyisztuki,udział
wnajrozmaitszychformachżyciapublicznegoigospodarczego,błyskotliwe
karieryisukcesy,lecztakżenędza,upokorzeniaiprześladowania.Wkońcudroga
warszawskichŻydówzaprowadzićichmiałakumiejscuostatniemu
iostatecznemu–narampękolejowąUmschlagplatzu.
UlicaŻydowska
UlicaŻydowskaPoczątkizorganizowanegoosadnictważydowskiegodatowane
sąnapołowęXIVstulecia,alepierwszeudokumentowanewiadomościopobycie
ŻydówwWarszawiepochodzązpoczątkuXVw.Świadcząorozwiniętymżyciu
wspólnotyżydowskiejwmieścieorazinformująocharakterzejejpodstawowych
zajęć.Żydziparalisięprzedewszystkimhandlem,lichwą,atakżemedycyną.
WedługEmanuelaRingelbluma–autoramonografiiŻydziwWarszawie.
Odczasównajdawniejszychdoostatniegowygnaniawr.1527–społeczność
żydowskaliczyławówczasok.120duszimieszkaławobrębiemurówmiejskich
naulicyŻydowskiej.
Historycyniesązgodni,gdziedokładniemieściłasięul.Żydowska.Zopisu
