Treść książki

Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
4.Danedemograficzneomieszkańcachgetta
4.Danedemograficzneomieszkańcachgetta
Wsierpniu1939r.wWarszawiemieszkało,jakwynikazdanychszacunkowych
ZarząduMiejskiego,380567Żydów,costanowiło29,1%wszystkich
mieszkańcówstolicy.
Wniedzielę28października1939r.nażądaniewładzokupacyjnychJudenrat
przeprowadziłpowszechnyspisludnościżydowskiejwWarszawie,który
wykazał,żeznajdowałotusięwówczas359827Żydów(28,2%mieszkańców
Warszawy).30października1939r.wBerliniewydanezostałozarządzenie
ReichsführeraSSHeinrichaHimmleraoprzesiedleniudoGeneralnego
Gubernatorstwaludnościpolskiejiżydowskiejzziempolskichwłączonych
doRzeszy.Rozpoczęłasiępierwszawielkafaladeportacji,trwającaodlistopada
1939dopaździernika1940r.Wefekcieprzymusowychidobrowolnych
migracjidoWarszawyprzybyłook.90tys.przesiedleńcówżydowskich(głównie
ztzw.KrajuWarty,zwłaszczazŁodzi,orazzpółnocnejczęściwojewództwa
warszawskiegorejencjiciechanowskiejwProwincjiPrusyWschodnie).
Drugispisludnościżydowskiej,przeprowadzonywdniach7-12lutego
1940r.,wykazał,żewWarszawiebyłowówczas393935Żydów,czyli30%
mieszkańcówstolicy.Trzecispis,z11-13kwietnia1940r.,wykazał395025
Żydów,costanowiło30,1%mieszkańcówmiasta.Tedwaostatniespisymiały
służyćokreśleniurzeczywistejliczbyŻydów,koniecznejdlaustalenialiczbykart
aprowizacyjnychorazdlawyznaczeniaŻydówdopracprzymusowych.Zmienna
liczebnośćŻydówwWarszawiewpierwszychmiesiącachokupacjiwynika
zfaktu,żeprzybyłotuwedługszacunkówTatianyBerensteiniAdama
Rutkowskiego(1958)opróczprzymusowychprzesiedleńcówtakżeok.40tys.
dobrowolnychuchodźcówzinnychmiast.Zkoleiok.30tys.Żydów,przeważnie
młodych,uciekłonawschód:częśćjużzpierwsząfaląwarszawiaków
opuszczającychmiastopowezwaniu6września1939r.przezpłk.Romana
Umiastowskiego,szefapropagandywSztabieNaczelnegoWodza,wszystkich
mężczyznzdolnychdonoszeniabroni,byudalisięwkierunkuwschodnim,część
jesieniąizimą,wpierwszymokresieokupacji.NiektórzyztychŻydówwrócili
późniejdoWarszawy,szczególniepowybuchuwojnyniemiecko-radzieckiej.
Populacjagettabyłaszacowanaprzeważnienapodstawieankiet
meldunkowychiliczbywydawanychkartżywnościowych,cojednaknie
odpowiadałostanowifaktycznemu.Początkowoniewszyscysięrejestrowali,byli
tacy,którzywogólenieodbieralikartek.Późniejbyłoodwrotnie:nierejestrowano
zmarłych,żebyzatrzymaćichbonyżywnościowe.Znajdujetopotwierdzenienie
tylkowlicznychrelacjach,lecztakżewdanychWydziałuEwidencjiLudności