Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
decyzjinakazałŻydomopuścićmiasto.Warszawaotrzymałazatemjużwtedy
faktycznyprzywilejDenontolerandisJudaeis,aŻydziuszlidopobliskich
miejscowości:NowejWarszawy,Błonia,PułtuskaiCzerska.Pokilkulatach
wrócili,byw1498r.,ponowymwygnaniu,znówzniknąć.
KoniecowegostuleciaznaczonyjestwEuropietakimiwydarzeniami,jak
wygnanieŻydówzHiszpaniiiSycyliiw1492orazzPortugaliiw1497
r.ZapanowaniakrólaJanaOlbrachta,w1495r.,Żydzizostaliwygnani
zKrakowa;wtymsamymrokuwielkiksiążęAleksanderJagiellończykwypędził
ichzLitwy(w1503r.,jużjakokról,zezwoliłimnapowrót).
PoprzyłączeniuMazowszadoKoronyZygmuntStarywydałwroku1527
przywilejDenontolerandisJudaeis.Odpowiadającnaskargimieszczan,
pomawiającychstarozakonnychmieszkańcówgroduokradzieże,szkodnictwo
iinnebezeceństwa,królzabroniłŻydomzarównomieszkać,jakiczasowo
przebywaćwWarszawieinajejprzedmieściachorazposiadaćtamdomy.Jedyny
wyjątekuczyniłdla„starszegoMojżesza,naszegocelnika,zpowoduzasług,jakie
onpołożyłdlaksiążątmazowieckich”.Mojżeszzbliskimimógłzatempozostać,
alepojegośmiercirodzinamusiaławynieśćsięzmiasta.
Żydziodeszliwięczul.Żydowskiej,anaichmiejscuosiedlilisięchrześcijanie.
DokońcaXVIw.ulicazostaławczęścizajętaprzezprywatnąposiadłość
Kozyrskich,zwolnionąodpodatkówmiejskichitworzącąswoistąjurydykęwtej
częściWarszawy.W1619r.posesjedawnejsynagogikupiłpatrycjusz
warszawskiStanisławBaryczka,awystawionytamdworekdopołowyXVII
w.nazywanosynagogą,choćsamąulicęzaczętojużnapoczątkustulecianazywać
Baryczkowską.Powolitraciłaonaznaczeniekomunikacyjne,zarastającśmieciami
ignojem;padałarównieżpastwąpożarów.Przestaładefactoistniećwdrugiej
połowieXVIIw.WłaścicielekamienicprzyPiwnejzabudowywalisamowolniejej
grunty,niepłacącmiastupodatków,costałosiępowodemniekończącychsię
sporówsądowych.Kresimpołożyłaizagmatwanąsytuacjęprawnąostatecznie
wyjaśniłanakorzyśćmiastapowołanaw1765r.zinicjatywykrólaStanisława
AugustaKomisjaDobregoPorządku.Onateżdokonaławtymwłaśnieroku
formalnegozniesieniaul.Baryczkowskiej(Wejnert1865:333-337).
Wygnaniaipowroty
WygnaniaipowrotyWygnanieŻydówzWarszawywkońcuXVw.rozpoczyna
pierwszyetapwędrówki.TrwaćonbędziedoupadkuRzeczypospolitej.
Charakteryzujągozjednejstronywysiłkiwładzmunicypalnychzmierzające
dousunięciaŻydówzmiasta,zdrugiejzaś–upartedążenietychżedopozostania
wnimlubwjegoorbicie.Dopierookupacjapruska(styczeń1796-listopad1806
r.)przyniosłalegalizacjępobytuŻydówwWarszawie,alepodpewnymi
warunkamiiprzylicznychograniczeniach.
