Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
wanywksiążceukładtreści,któryzdaniemredaktorównajlepiejoddaje
specyfikęrozwojupolskiejgeografii.Począwszyoddrugiejpołowyubie-
głegowiekucharakterystycznąwartościąstałysiębowiemtworzącesię
dyscypliny,któredziękidojrzałemuwarsztatowibadawczemuwniosły
istotnywkładwrozwójgeografiiwskaliglobalnejikrajowej.
Nacałośćopracowaniaskładająsięczterypodstawowedziały.Zamiesz-
czonetekstymającharakterautorski.Pierwszyzdziałówobejmujedzieje
geografiipolskiejdoroku1918.Rozważaniasięgająpoczątkówwiedzygeo-
graficznejnaziemiachpolskichipoprzezanalizęstanugeografiiwróżnych
okresachdziejowychkończąsięprezentacjąhistoriipodróżnictwaorazpro-
cesukształtowaniasięświadomościgeograficznejPolaków.Przypomnij-
my,żenawiekXIXprzypadająpoczątkikształtowaniasięgeografiijako
dyscyplinyuniwersyteckiej.PierwszekatedrygeografiipowstałynaUni-
wersytecieJagiellońskimwKrakowie(1849,działałado1852ipóźniej
od1877)oraznaUniwersytecieLwowskim(1882).
JużnaprzełomieXIXiXXw.corazwyraźniejszystawałpodziałnadwa
podstawowekierunkibadawcze:fizycznogeograficznyiantropogeogra-
ficzny(geografiaczłowieka).Wokresiemiędzywojennympodziałtakisię
utrwalił,przyczymzaczęłysiępojawiaćtendencjedodalszychzmian.
Odzwierciedlatodziałdrugi,poświęconydziejomposzczególnychdyscy-
plingeograficznych.
Kolejnydziałjestpoświęconyhistoriigeografiiwposzczególnychośrod-
kachbadawczych.NajdłuższątradycjęmająośrodkiwKrakowie,Lwowie
iWarszawie,najmłodszeplacówkipowstawaływostatnichtrzydziestu
latach.
Wreszcieostatnidziałprezentujeaktywnośćpolskichgeografówwmię-
dzynarodowychikrajowychorganizacjachnaukowych.Działalnośćtazo-
stałascharakteryzowananaprzykładziegłównychstowarzyszeń,mających
istotneznaczeniedlarozwojuruchugeograficznegowPolsceinaświecie.
Redaktorzyiautorzyopracowaniawyrażająnadzieję,żeksiążkataspeł-
nioczekiwaniaróżnychśrodowisknaukowych,aprzedewszystkimwspól-
notgeograficznych.Ufamy,żejejukazaniesięumożliwiwprowadzenie
nastudiachgeograficznychobligatoryjnegokursudotyczącegodziejów
geografiiwPolsce.Doprzeczytaniatejpracyzachęcamyzwłaszczamłode
pokoleniegeografów,któreciąglejeszczemaniepełnąwiedzęnatemat
tradycjiiosiągnięćwybranejprzeznichdziedzinynauki.Wreszcie,wierzy-
my,żepoksiążkęsięgniekażdyPolakinteresującysiędziejaminaszejna-
ukiikultury.
Taksięzłożyło,żenasząinicjatywęmożnauznaćzaswegorodzajuod-
powiedźnaapelBolesławaOlszewicza,sformułowanyw1914r.Wla-
tach1910–1913odbyłonstudiageograficznewParyżu.Przesiąknięty
ideamigeografówfrancuskich,zaproponowałprzygotowaniewydawnic-
twapolskiego,którenazwałMonumentaPoloniaeGeographica(Pomnikigeogra-
fiipolskiej).Wniewielkiejksiążce,zatytułowanejWsprawiewydawnictwa
„PomnikiGeografiiPolskiej”(Warszawa1914),zasugerował,abycałośćskła-
dałasięzczterechodrębnychczęści,obejmującychopisyPolskiprzezPo-
W
STĘP
9
