Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
Organicznezaburzeniamowywrodzonewystępująudzieci,natomiastnabyte
takżeumłodzieżyidorosłych.Zaburzeniawrodzonerzutująnegatywnenarozwój
mowy,anabytepowodująjegozahamowanielubregres.
Wteoriikomunikowaniasięzaburzeniemowyjesttraktowanejakorodzaj
zakłócenia-szumukomunikacyjnego[6].Możeonostanowićbarieręutrudniającą
skuteczneporozumiewaniesię.Otym,wjakimstopniuOZMjestbarierąkomunika-
cyjną,decydujewieleczynników,któresązlokalizowanew:
nadawcywypowiedzi;
odbiorcywypowiedzi;
relacjimiędzynadawcąaodbiorcą.
Udziałnadawcywpowstaniuprzeszkodywkomunikowaniusięzależyprzede
wszystkimodgłębokościOZM,gotowościdokomunikowaniasię,rangispołecznej
mówcy,samooceny.Natomiastoroliodbiorcywkształtowaniusiębarierywporo-
zumiewaniudecydujągłówniejegonastawieniewobecosobyzOZM,przyzwycza-
jenie,radzeniesobiezestresemkomunikacyjnym.RelacjamiędzyosobązOZM
aodbiorcąmożebyćgeneralniepozytywnalubnegatywna,coprzełożysięnastyl
komunikacji:partnerski,niepartnerski,mieszany.Zrozumiałośćwypowiedzijestpoj-
mowanajakostopieńjejjasnościwocenieprzeciętnegosłuchacza[7].Stanowiona
podstawowyelementkompetencjikomunikacyjnejijestefektemwspółpracynadaw-
cyiobiorcyprzekazusłownego.Ograniczeniejegozrozumiałościmożewynikać
zezniekształceń:
treści(niezrozumiałośćsemantyczna),
formy(niezrozumiałośćsyntaktyczna),
substancji(niezrozumiałośćfonologiczna).
Najwięcejuwagiprzywiązujesiędozrozumiałościwymowy,mniejtreści,
anajmniejformy.Ozrozumiałościwypowiedzidecydujewieleczynników,anajważ-
niejszeto:
znajomośćmówcy,którajestszczególnieważnawprzypadkuorganicznych
zaburzeńmowy;
długośćwypowiedzi,jejstrukturajęzykowa;
tempoipłynnośćmowy;
warunkisłuchania;
cechyodbiorcyijegodoświadczeniewodbiorze;
jakośćrelacjiinterpersonalnych.
Klasyfikacjaorganicznychzaburzeńmowy
25
