Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
1050Jednostkipozaukładowe
11
e)przykładstopniakątowego,jednostkiwprowadzonejwstarożytnejMezopotanii,
pokazuje,żejednostkipozaukładowesązgodneztradycjąiprzyzwyczajeniami.
f)jednostkipozaukładowestanowiączęśćjęzykaokreślonychgrupzawodowych.
Przykładowo:dioptria–okulistów,aryihektary–geodetówirolników,milemor-
skieiwęzły–marynarzyiżeglarzy,czywreszcieangstremy(1Å=10–10m)ibarny
(10–28m2)–zawodowychfizyków.
g)pozajakimkolwiekspójnymukłademmiarpozostająjednostkipozafizyczne,takie
jakwspomnianaprzedtemtwardość.
Dojednostekpozaukładowychnależąanglosaskiejednostkimiary,używane
wUSA,WielkiejBrytaniiilicznychpaństwach,którebyłyniegdyśjejkoloniami.
Wkrajachtychtrwanieustającadebata,jakwinnawyglądaćkoegzystencjajednostek
układuSIijednostektradycyjnych.Przyczymargumentujesię,żepojęciatakiejak
funt,milaczygalonstanowiączęśćnarodowejkultury.
Tabela1.5.Najpowszechniejstosowanejednostkipozaukładowe
długość
czas
masa
kątpłaski
polepowierzchni
objętość,pojemność
prędkość
prędkośćkątowa
siła
praca,energia
ciepło
moc
ciśnienie
zdolnośćskupiającasoczewki
Wielkość
atmosferatechniczna
kilometrnagodzinę
milimetrsłupartęci
rok(zwrotnikowy)
obrótnasekundę
końmechaniczny
kilowatogodzina
stopieńkątowy
kilogramsiły
Jednostkapozaukładowa
dioptria
godzina
minuta
kaloria
hektar
nazwa
obrót
doba
tona
cal
litr
ar
in.lub′′
symbol
mmHg
obr./s
km/h
kWh
min
a,r.
obr.
KM
l,L
kG
cal
ha
at
h
d
a
t
O
1ha=100a=10000m2
Związekzjednostkimi
1km/h=(10/36)m/s
1KM=0,7355kW
1a≈31556926s
1obr./s=2prad/s
1kWh=3,6×106J
1kG=9,80665N
1dioptria=1m–1
1O=(p/180)rad
1in.=2,54mm
1cal=4,1868J
1obr.=2prad
1d=86400s
1t=1000kg
1min=60s
1a=100m2
1h=3600s
980,665hPa
1l=1dm3
układuSI
133,32Pa
