Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
Reaktywnośćbłonkomórkowych.Pozawymianąsubstancjizoto-
czeniemkomórkamazdolnośćodbieraniazzewnątrzróżnychinforma-
cji,któreprzekazujedoodpowiednichorganelliwcytoplazmieiwten
sposóbmodyfikujeichdziałanie.Takieprocesysąmożliwejedynie
dziękiwrażliwościipobudliwościbłonkomórkowychiichreak-
tywnościnarozmaitesygnałyześrodowiska.Uważasię,żereaktyw-
nośćbłonuwarunkowanajestistnieniemspecjalnychmiejscreceptoro-
wychwichobrębie.Miejscatetoprawdopodobnieprzestrzenneugru-
powaniałańcuchówpolipeptydowychoskomplikowanejbudowie.
Cytoszkielet.Cytoszkieletjestelementemstałymkażdejkomórki.
Składasięonz:mikrotubuli,mikrofilamentuaktynowego,mikrofila-
mentupośredniegoizrębumikrobeleczek.Cytoszkieletodgrywaważ-
nąrolęwutrzymaniukształtukomórki,przyruchachcałejkomórkilub
niektórychjejczęści,np.błonykomórkowej.
Mikrotubulesątodługie,cienkie,dośćsilnerureczki.Ichśrednica
wynosiok.24nm,grubość5nm,średnicaświatła14nm.Długośćpo-
szczególnejmikrotubuliniejeststała.Mikrotubulemogąwkomórcele-
żećpojedynczolubukładaćsięwpęczki.Licznemikrotubulesąskiero-
wanedocentriolikomórki,którastanowitzw.centrumdlamikrotubuli.
Podczaspodziałukomórkimikrotubulewchodząwskładwrzecionka
podziałowego.Mikrotubulesącylindrami,którychścianajestutworzo-
naprzez13protofilamentówbiegnącychśrubowatowokółosimikrotu-
buli.Podjednostkamiprotofilamentówsądimeryzłożonezpodobnych
dosiebiebiałek:alfa-ibeta-tubuliny.
Mikrotubulewchodząwskładcytoszkieletukomórki.Szkieletten
podlegastałejprzebudowie.
Mikrofilamentwystępujewkażdejkomórce.Utworzonyjest
zbardzocienkich,pojedynczychlubułożonychwpęczkiniteczek
ośrednicy5–7nm.Mikrofilamentystanowią10–15%ogólnejmasy
białkakomórkowego.Wykazano,żemikrofilamentzbudowanyjest
zbiałkaaktyny.
Aktynawpołączeniuzmiozynątworzywkomórkachmięśniowych
tzw.miofibryle.
Mikrofilamentwspółuczestniczywbudowiewrzecionkakariokine-
tycznegoibierzeczynnyudziałwprocesachpodziałukomórki(p.s.88).
Filamentypośrednie,ośrednicy10nm,występująwwiększości
komórek.Różniąsięonemiędzysobąskładnikamibiałkowymi.Wy-
różniamynastępującetypyfilamentów:filamentykeratynowe,fila-
mentyfibroblastów,filamentymięśniowe,filamentyglejowe,neurofi-
lamenty.
Funkcjefilamentówpośrednichwkomórceniesącałkowiciepozna-
ne.Sugerujesięichważnąrolępodporową.
Organellekomórkowe
Jakwspomniano(p.s.67),wcytoplazmieznajdujesięszeregnarzą-
dówkomórkowych,zwanychorganellami.
73