Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
WchwiliobecnejwPolscejestdwanaścieakademiimedycznychiwszystkieposia-
dająkatedryanatomiiprawidłowej,histologiiiembriologii,aniektórewyższeuczelnie
–katedryantropologiilubprzynajmniejpracownieantropologiczneprzykatedrachana-
tomii.Wrazzimponującymrozmachemrozbudowystudiówlekarsko-przyrodniczych
zaznaczasięcorazbujniejszyrozkwitnaukanatomicznych.Oichpoziomnaukowy,or-
ganizacyjnąsprawnośćijaknajwyższąłącznośćzzagranicądbaPolskieTowarzystwo
AnatomicznezsiedzibąwWarszawie.PrzewodniczącymZarząduGłównegowlatach
1959–1967byłMieczysławStelmasiak,aponimprof.ZofiaOsuchowskazInsty-
tutuFizjologiiZwierzątAkademiiRolniczejwWarszawie,poniejkolejnoO.Nar-
kiewicziR.Aleksandrowicz.RównieaktywnejestPolskieTowarzystwoAntropologicz-
nezsiedzibąwWarszawie,któregodługoletnimprzewodniczącymbyłTadeusz
Dzierżykray-Rogalski.
Ogólnieteżpolepszająsięwarunkipracynaukowo-dydaktycznejwcałymkraju,
azdobyczebadańudostępniasięcorazliczniejszymicorazlepiejprzygotowanymma-
sommłodzieży.Równieżwarunkitwórczejpracynaukowejnapoluanatomiiinaukpo-
krewnychsącorazkorzystniejsze.
MIEJSCECZŁOWIEKAWŚWIECIEISTOTŻYJĄCYCH
IJEGOPOCHODZENIE
Człowiekjakoformazoologiczna
Występowanieworganizmieczłowiekawieluwłaściwościcharakterystycznychdla
organizmówżywychwogóle,azwierzęcychwszczególności(np.przemianamaterii,
polegającanaprzetwarzaniuwchłoniętejprzezorganizmczęścipobranegozzewnątrz
pokarmuorazwydalaniunazewnątrzproduktówpowstałychwwynikuczynnościfizjo-
logicznychustroju,zdolnośćdorozmnażaniasię,doruchu,dopobieraniawrażeńire-
agowaniananie)stanowinienasuwającążadnychwątpliwościpodstawędozaliczenia
człowiekadoświatazwierząt.Zdawanosobieztegodoskonalesprawęjużwstarożytno-
ści.Arystoteles(IVw.p.n.e.),przystępującdoopisuznanychmuformzwierzęcych,
rozpoczynagoodopisuorganizmuczłowieka,ponieważnzewszystkichzwierzątjeston
namnajbardziejznany”.
Wwiekachśrednich,wokresieupadkunaukprzyrodniczych,człowiekbyłprzedmio-
temrozważańreligijno-społecznych,aniebadańprzyrodniczych.Cowięcej,zapomina-
jącozdobyczachnaukistarożytnej,średniowieczewyłączyłoniejakoczłowiekaześwia-
tainnychistotżywych,wyznaczającmuzupełnieodrębnestanowiskoiprzeciwstawia-
jącwszystkiminnymformomistotżywych,awięcizwierzęcym,wbrewoczywistym
znimizwiązkom.
DopierowokresieOdrodzenia,wdużejmierzewzwiązkuzwielkimiodkryciami
geograficznymizapoczątkowanymiodkryciemAmerykiw1492r.,dziękiktórymnauka
europejskazetknęłasięzogromnymbogactwemfloryifaunynowoodkrytychlądów,
wracazainteresowaniezagadnieniamiprzyrodniczo-biologicznymi,międzyinnymczło-
wiekiemjakojednymzprzedstawicieliświataożywionego.
Ponownie–porazpierwszypoArystotelesie–zpotraktowaniemczłowiekajakofor-
myzoologicznejspotykamysiędopierowwiekuXVIII,kiedytoLinneuszwswym
wiekopomnymdzieleSystemanaturae(1735)włączyłczłowiekadopodanejwnimkla-
syfikacjiświatazwierząt.Ogólnyplanbudowyciała,wktórymosiąsymetriijestkręgo-
słup,przesądzaowłączeniuczłowiekadotypukręgowców(Vertebrata).Istnieniena
skórzeczłowiekawłosówpochodzenianaskórkowego,stałatemperaturaciałaorazwy-
dawanienaświatżywegopotomstwa,żywiącegosiępourodzeniumlekiemmatki,wska-
zujązkoleinaprzynależnośćczłowiekadogromadyssaków(Mammalia),itossaków
łożyskowych(Placentalia)wobecwystępowaniawżyciupłodowymczłowiekaswoiste-
gonarządu,tzw.łożyska,którełączyrozwijającysiępłódzustrojemmatki.
56
