Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
Wułożeniunaprawymbokunajlepiejwentylujesięprawepłuco,analewymboku
–płucolewe.
Wentylacjapęcherzykowaorazjejnierównomiernośćmogąbyćprześledzone
dziękipodaniuwrazzmieszaninąoddechowąradioaktywnegoksenonu(
133
Xe).
Zastosowaniekamerypromieniowaniagammaumożliwiaprzeprowadzeniescyn-
tygrafiipłuc.Innymprostymtestem,któryumożliwiaocenęnasileniasięnierów-
nomiernejwentylacji,jestpróba„wypłukiwaniaazotu”.Testytesłużądooceny
czynnościwentylacyjnejpłucwwarunkachfizjologiiipatologii.Nierównomier-
nośćwprzepływiekrwiprzezpłucajestwiększaniżta,któradotyczyprocesu
wentylacji.Tylko10%krwistanowiącejoprzepływiepłucnymprzypadanapartie
szczytowe–wporównaniudoprzepływukrwiprzezczęściprzypodstawnepłuc.
Płucamogąwewłaściwysposóbrealizowaćswojepodstawowezadanie,jakim
jestwymianagazowa,tylkowtedy,gdywentylacjapęcherzykowa(V),którawwa-
runkachnormalnychwynosi4–6l/minorazpłucnyprzepływkrwi(Q),któryjest
równypojemnościminutowejprawejkomory4,5–5,5l/min,niepodlegająistotnym
wahaniom.WspoczynkuśredniawartośćwspółczynnikaV/Qwynosi0,85–1,2.Dla
różnychobszarówpłucwspółczynniktenpodlegaistotnymwahaniom.Wartopa-
miętać,żewprzypadku,wktórympojemnośćminutowaprawejkomory(5l/min)
zostanieskierowanadołożyskanaczyńwlewympłucu,awentylacjapęcherzykowa
(5l/min)będziezachodziłatylkowprawympłucu,wtedywspółczynnikV/Q=1,0
ibędziebliskiwartościoptymalnej,bezwymianygazowej.Wwarunkachfizjolo-
gicznychzwiększonejwentylacjipęcherzykowej(dziękimechanizmomnerwowo-
-humoralnym)towarzyszyzwiększenieprzepływupłucnegoinaodwrót.Wpozycji
pionowejparametryzwiązanezwentylacjąiperfuzjąulegajązmianieodpodstawy
płucdoichszczytów.Zmianataniemajednakcharakteruproporcjonalnego
iprzepływzmniejszasięistotniegwałtowniejwstosunkudowentylacjiwrazzosią-
ganiemwyższychpartiipłuc.ZtegopowoduV/Qwszczytowychpartiachpłucjest
zbliżonydowartości3,0–3,3,auichpodstawydowartości0,5–0,55[1,2,3,11,16,
21,23].Charakterystykętychzmianzilustrowanonarycinach2.7i2.8.
Niewielkaliczbapęcherzykówwentylowanych,anieperfundowanych,wwa-
runkachfizjologicznychprzyczyniasiędopowstaniafizjologicznejprzestrzeni
martwej.Wzmożonyprzepływkrwiprzezprzypodstawneczęścipłucpowoduje
zmniejszonąmożliwośćprzewietrzaniapęcherzykówpłucnychiprężnośćtlenu
wnichzawartegojestmała,cosprzyjaniecałkowitemuwysyceniuhemoglobiny
tlenemwopuszczającejpłucakrwiistanowifizjologicznyprzeciekżylny.Mechani-
zmyregulująceteodchyleniatoreakcjanalokalnąhipoksję,niskiepHihiperkap-
nię,któreoddziałujązarównonanaczyniawłożyskupłucnym,jakinadrzewo
oskrzelowe[1,3,17,28].Zależnościteprzedstawionowtabeli2.5.
Odwrotnemechanizmyautoregulującezachodząwobszarachpłucsłaboperfun-
dowanych,leczdobrzewentylowanychizwiązanesązuwalnianiemzwiązkówroz-
szerzającychnaczynia,takichjakprostacyklinalubtlenekazotu,dziękizwiększonej
aktywnościjegosyntazywśródbłonkunaczyniowym.Wynikiemprzedstawionych
zjawiskjestniewielkaróżnicawprężnościtlenuwewnętrzupęcherzykówpłucnych
akrwiążylnąopuszczającąpłuca;zwyklewynosiona3,5–5,5mmHginazywanajest
gradientempęcherzykowo-tętniczym.Nagradienttenskładająsiędwaprzecieki:fi-
zjologicznyianatomiczny.Przeciekżylnyfizjologicznywwarunkachzdrowianiepo-
winienwynosićwięcejniż2%pojemnościminutowejserca[2,3,12,28].
48
