Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
nie:powierzchniawymiany,wynosząca60–110m
2
(średnio70m
2
),orazgrubość
przegrodypęcherzykowo-włośniczkowej,mieszczącasięwzakresie0,2–0,5um.Rze-
czywistaodległość,którąjednakmusząpokonaćcząsteczkigazu,abydoszłododyfu-
zji(przewódpęcherzykowy,pęcherzykpłucny,włośniczkapęcherzykowa)jestnie-
wielemniejszaod6um.Dyfuzjacząsteczekgazujestistotnieułatwionadzięki
tętnieniusercaiprzepływającejkrwi,któretozjawiskaprzenosząsięnacząsteczki
gazu,wprawiającjewruch.Naprocesdyfuzjiwpływatakżewielkośćpęcherzykapłuc-
negoizwiązanyztymczas,jakimusipokonaćcząsteczkagazuześrodkapęcherzyka
dojegościany.Wprzypadkupęcherzyków,którychśrednicajestwiększaniż350um,
czastenwydłużasiępowyżej0,002s.Czynnikiwpływającenadyfuzjęgazówprzezba-
rierępęcherzykowo-włośniczkowązostałyzapisanewprawieFickadladyfuzji
V
gazu
=A×D×(P
1
–P
2
)/T
gdzie:V–objętośćgazudyfundującegoprzezbarierętkankowąwml/min,
A–powierzchniabarierydostępnadladyfuzji,
D–współczynnikdyfuzyjnościwłaściwydladanegogazuwobecnościba-
riery,
T–grubośćbarierylubodległość,jakągazmapokonać,
P
1
–P
2
–ciśnienieparcjalnegazupoprzeciwnychstronachbariery.
ProcesdyfuzjiO
2
mawzasadziecharakterbierny,jestzgodnyzgradientemciś-
nieńparcjalnychitylkoczęściowowspomagagoobecnośćwpneumocytach
typuIcytochromuC-450.Tlenprzechodzikolejnoprzeznastępującewarstwy:
cienkąwarstwępłynuwyścielającegopęcherzykisurfaktant,nabłonekpłaski
pęcherzykówpłucnych,błonępodstawnąnabłonkapęcherzyka,przestrzeńśród-
miąższowąprzegrodymiędzypęcherzykowej,błonępodstawnąnaczyńwłosowa-
tychpłuciichśródbłonek,osoczekrwi,błonęerytrocytóworazpłynwewnątrzko-
mórkowyerytrocytów,wktórymznajdujesięhemoglobina.
Głównąsiłąnapędowądyfuzjitlenujestgradientciśnieńpomiędzyciśnieniem
parcjalnymwpęcherzykachaciśnieniemparcjalnymwpłucnychnaczyniachwło-
sowatych,któryjestbliski60mmHg.WprzypadkuCO
2
decydującąrolęodgrywa
jegoistotniezwiększonarozpuszczalność,gdyżgradientciśnieńparcjalnychmię-
dzyśrodowiskamiwymianyniejestwysoki.
Wfazachwdechuiwydechuprężnośćobydwugazówniezmieniasięistotnie,
gdyżwpływananiąobecnośćczynnościowejpojemnościzalegającej,którakilka-
krotnieprzewyższaobjętośćpojedynczegowdechu.PojemnośćdyfuzyjnadlaO
2
wynosiwwarunkachspoczynku21ml/min/mmHg,cowprzybliżeniuoznacza,że
całkowitaobjętośćO
2
,jakawciągujednejminutypowinnaprzemieszczaćsięzpę-
cherzykówdokrwi,wynosi250ml.DużapojemnośćdyfuzyjnadlaCO
2
(450ml/
/min/mmHg)gwarantuje,żepojawieniesięhiperkapniinastępujeistotniepóźno
wstosunkudopatologiirozwijającejsięwpłucach.Dyfuzjagazówzachodzioczy-
wiścierównieżnaniższychpoziomach,awięcmiędzykrwiąakomórkamitkanek.
Dyfuzjataodbywasiętakżenazasadziegradientuprężności,którywprzybliżeniu
wynosiokoło50mmHgdlaO
2
iokoło5mmHgdlaCO
2
.Wwarunkachfizjolo-
gicznychdostawatlenuzwykleczterokrotnieprzewyższaekstrakcję.Wwarunkach
spoczynkukomórkizużywająwciągujednejminuty250mlO
2
iwytwarzają200ml
CO
2
.
51
