Treść książki

Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
12
WSTĘP
Wroku1772rokudopowiatugrabowieckiegowkroczyływojskaaustriackie,
wzwiązkuztymzmieniłsiępodziaładministracyjny,zaśmiastoutraciłostatus
powiatowego.WXIXwiekuGrabowiectraciłnaznaczeniu,wybuchałylicznepożary,
zmniejszałasięliczbamieszkańców.Dużywpływnasłabąkondycjęmiastamiało
przejściewręceprywatne.Skutkowałototym,żeKomitetUrządzającywKrólestwie
w1869rokuzamieniłmiastonaosadęitakistanrzeczytrwadodniadzisiejszego.
Dziejegospodarcze
Organizacjamiastanaprawiemagdeburskimwiązałasięzpobudzeniem
wymianytowarowo-pieniężnejoraznapływemosadnikówdomiastaistarostwa.
PrzybywaliprzedewszystkimzMazowsza,stamtądteżpochodziłyrodzinyszla-
checkie[Jaroszyński1991,17].
Rozwójmiastaistarostwazatrzymałynajazdytatarskiezlat1500i1506.Gra-
bowiecbyłtakmocnozniszczony,żekrólJanOlbrachtzwolniłzpodatkówtych
mieszczan,którzynieposiadalidomów.DziękinadanymprzywilejomGrabowiec
szybkosięodbudowywał.Wroku1578miastoposiadało70domówiliczyło350
mieszkańców[Jabłonowski1903,193].NiewątpliwieGrabowiecutraciłswoje
gospodarczeznaczeniewzwiązkuzzałożeniemw1580rokuZamościaprzezJana
Zamoyskiego.Doprowadziłotodospadkuwymianytowarowo-pieniężnej.Sytuację
nakorzyśćzmieniłydecyzjeZygmuntaIIWazy,któryustanowiłw1625rokutarg
orazjarmarkiwmieście.Wzwiązkuzkorzystnąsytuacjąspołecznośćmiastadosyć
prężniesięrozwijała.JakpodajeMaurycyHorn,wroku1630liczbamieszkańców
Grabowcawynosiłajuż840.WtymczasiewwiększościbylitoPolacy,mniejszość
stanowiliRusiniiŻydzi.Tychostatnichbyłojedynie20.Należypodkreślić,była
tobardzomałaliczba,jeślisięweźmiepoduwagęfakt,żewniedalekimHorodle
Żydówmieszkało10razywięcej[Horn1959:92].FalamigracyjnazMazowsza,która
napłynęławXVwiekuwzwiązkuzorganizacjąmiastanaprawiemagdeburskim,
spowodowała,żepowiatgrabowieckiliczyłw1630roku57wsiszlacheckich,dla
porównaniapowiathorodelski-tylko21[Jaroszyński1991,17].Jednakwwyniku
przemarszówistacjonowaniawojskpodczaskolejnychwojenmiastopoważnie
ucierpiało.Zlustracjiprzeprowadzonejw1662rokuwynika,żejeszczewroku1627
czynszściąganoze107domów,natomiastw1662rokujużtylkoz40,wktórych
mieszkałoniewięcejniż240osób[Jaroszyński1991,47-48].
MieszkańcamiGrabowca,począwszyodXVIwieku,bylim.in.urzędnicymiejscy
igrodzcy:pisarze,służbamiejska,woźni,stróże,duchowniobuobrządków,atakże
żebracyzamieszkującyprzytułki[Jaroszyński1991,24].WXVIwiekunastąpiłwzrost
kontaktówhandlowychorazrozwójrzemiosłamiejskiego.Sprzyjałotemupołożenie
GrabowcanaważnymszlakuBełz-Tyszowce-Krasnystaw-Lublin.Wmieścieodby-