Treść książki

Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
14
WSTĘP
kiego,zasilanegowpewnymstopniu(znanymlepiejjakdotądtylkozziemisanoc-
kiejilwowskiej)potomkamimiejscowegobojarstwa,nabrałwwarunkachziemi
bełskiejkuriozalnegowymiaruwskuteknieobecnościszlachtyruskiej.Masowa
migracjamazowieckichrodównaRuśpozwoliłacałkowicieskolonizowaćten
świeżynabytek,itowtymsamymczasieconapozostałychziemiachruskich,
wktórychprzecieżczęśćszlachtybyłamiejscowegopochodzenia”[Janeczek1991,
301-302].MigracjaszlachtymazowieckiejzkońcaXIVicałegoXVwiekuspra-
wiła,żeżywiołruskizostałpozbawionystanuszlacheckiegoiwłasnościziemskiej
[Janeczek1991,302]2.
Inaczejprzedstawiałysięstosunkinarodowościowewmiastach.Polskaludność
wiejska,atakżeżydowskaznaczniezasiliłaspołecznośćmieszczan.IchoćRusinistano-
wilibardzolicznągrupęwmiastach,toniestanowiliwiększości[Janeczek1991,302].
Migracjezzachodunajmniejdałysięodczućwwarstwiechłopskiej.Migracja
polskamiałacharakterrozproszonyiniemogłanaruszyćwsposóbtrwałydotych-
czasowegoukładuetnicznego,rozpływającsięwdominującejgrupieruskiej.Dopływ
pierwiastkapolskiegodowarstwuprzywilejowanych,przyjednoczesnymbraku
zasilenianimwarstwychłopskiej,doprowadziłdosytuacjinarodowościowejsprzy-
jającejpodziałomspołecznym,etnicznymiwyznaniowym[Janeczek1991,304].
Strukturawyznaniowa
WokresieodXVIdoXVIIIwieku,awięcdoczasurozbiorów,Rzeczpospolitą
Polskącechowałaróżnorodnośćnarodowościowa,azazróżnicowaniemetnicz-
nymszłonajczęściejzróżnicowaniewyznaniowe.Poroku1569Polacystanowili
około50%ludnościpaństwa,pozostalitoRusini,Żydzi,Litwini,Tatarzy,Ormianie
iinnenarodowości[Gierowski1984,3].NaRusiCzerwonejzaśprzeważaliRusini,
widocznetobyłoszczególnienawsi.
Wśródreligiidominowałwówczaskatolicyzm.Wyznawcyprawosławianato-
miastpouniibrzeskiejw1596rokupodzielilisięnaunitówidyzunitów.
PoczątkowoKościółrzymskokatolickiustępowałnabadanymobszarzeprawosła-
wiupodwzględemliczbyświątyńiwyznawców.Zczasemsytuacjatauległazmianie,
wgłównejmierzedziękifalipolskiegoosadnictwazpołowyXIVwieku.Najwcze-
śniejszekościołyzaczęłyfunkcjonowaćjeszczewkońcuXIVwieku,donichnależał
kościółpw.św.MikołajawGrabowcu.PonieważKościółkatolickijakoinstytucjamiał
słabąpozycjęnabadanymterenie,dużywkładwbudowaniesieciparafialnejwnio-
słyosobyświeckie.JednąztakichosóbbyłksiążęSiemowitIV
,któryprzeprowadził
2Ustaleniahistoryczneniezmiernieistotnewinterpretacjizebranegomateriału,szczególnie
dotyczącegoszlachty.