Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
2.RYSHISTORYCZNYSTAROSTWAGRABOWIECKIEGO
13
wałysięcotygodniowetargiorazdorocznejarmarki,naktóreprzybywalirolnicy
irzemieślnicyzeSkierbieszowa,Wojsławic,Uchań,Horodła,Hrubieszowa,Tyszo-
wiec,BełzaiChełma.Miastopowiększyłoswójterendziękiprzyłączeniuwioski
Wołuczy.Wroku1558przedmieszczaniegrabowieccyzamieszkującytęwioskę
zostalizrównaniwprawachzmieszkańcamiGrabowca[Jaroszyński1991,25].
Grabowiecodpoczątkumiałcharakterrolniczo-rzemieślniczy,jednakrzemieśl-
nicyniestanowilizbytlicznejgrupy.Większośćmieszkańcówtrudniłasięjedno-
cześnieuprawąziemiihodowląbydła,traktującrzemiosłojakozajęciedodatkowe.
PocząwszyodXVIIwieku,corazczęściejhandlemzajmowalisięŻydzi.WGrabowcu
działałydwacechy-ślusarskiiszewski[Górak1990,42].
Lata1730-1750byłyokresemodbudowy.Lustracjaz1765rokuinformuje,że
wGrabowcubyłoponadczteryrazywięcejdomówniżwpoprzednimstuleciu,zaś
podstawowybudulecstanowiłodrewno.WdrugiejpołowieXVIIIwiekunadal
głównymzajęciemmieszczangrabowieckichbyłauprawaroli.Niewielutrudniłosię
rzemiosłem.DonajważniejszychzajęćŻydówmieszkającychwGrabowcunależały
zaś:handel,prowadzeniewyszynku,dzierżawieniekramnic[Jaroszyński1991,55].
RolęośrodkówżyciareligijnegoikulturalnegoGrabowcapełniły:kościółpara-
fialnyorazprawdopodobniebractwoiszkołaparafialna.Miastonależącedodiecezji
chełmskiejobrządkułacińskiegobyłosiedzibądekanatu,wskładktóregowchodziły
jeszczeparafie:Tyszowce,Rachanie,Wożuczyn,GródekiŁaszczów.Kościółpod
wezwaniemśw.Mikołajaw1500rokuzostałspalonyprzezTatarów.Następny,także
drewniany,prawdopodobnieuległzniszczeniu.NaprzełomiewiekówXVIiXVII
zaczętobudowaćkościółzcegieł[Jaroszyński1991,42].Przykościelefunkcjonował
szpitaldlaubogich.Podobnyszpitaldziałałteżprzykościeleunickim[Jaroszyński
1991,43].
Strukturademograficzna
Wielewskazujenato,żeczęśćludnościwiejskiejzamieszkującejziemiębełską
mówiłaporuskuinależaładokościołaprawosławnego[Janeczek1991,196].
Wciąguwiekównajwiększezmianyzaszływśrodowiskuszlacheckim.Stan
szlacheckiiwłasnośćziemskazostałyukształtowaneprzezSiemowitaIVijego
potomkówwciągukilkudziesięcioleci,począwszyodkońcaXIVwieku.WGra-
bowcu,inaczejniżnapozostałychziemiachRusiKoronnej,warstwabojarskanie
otrzymałaprzywilejuwejściadostanuszlacheckiego.Prawiecałeziemiaństwo
zostałosprowadzonezMazowsza.JakpiszeA.Janeczek,„[c]ałe-praktycznie
biorąc-ziemiaństwobełskiebyłoimportem,wogromnejwiększościmazowieckim,
sprowadzonymdlawzmocnieniaodległejiniepewniedzierżonejruskiej»kolonii«.
Zachodzącywewszystkichziemiachruskichprocestworzeniasięstanuszlachec-
