Treść książki

Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
dalszymprocesompoznawczym.Wobuprzypadkachślady
przeszłości-wspomnieniaczywykopaliska-zjawiająsięnagle
iniezapowiedzianie,aichzjawieniesięniedajespokoju,frapu-
je,prowokujepytaniainieodwracalnieingerujewrozumienie
teraźniejszości.Obiedziedzinyprzyjmują,żeprzeszłośćosadza
sięwarstwamiiżemożnaztychwarstwwydobyćjejokruchy,
anastępniepoddaćrekonstrukcji.Jesttozadanietyleżtrudne,
coschlebiające,sytuujeonobowiempodmiot-archeologalub
psychoanalityka-wroliodkrywcy,anawetkonkwistadora,jak
pewnegorazuwyraziłsięFreudosobiesamym.Konkwistador
nietylkozdobywa,aletakżekolonizuje-ajakwiadomoto
odkrywcacieszysięprzywilejemnazywaniaiklasyfikowania
rzeczyprzezsiebieodkrytych.Freuddostrzegałteżproblemy
etyczne,wjakieuwikłanejestrekonstruowaniecudzychsnów
iwspomnień,orazzwróciłuwagęnakoniecznośćzaznacze-
niapunktustykumiędzymateriałempozyskanymodpacjenta
awłasnąinterpretacją32.Wtymsensie,skorojedyne,comożna
pozyskać,tozaledwieszczątkiprzeszłości,aostatecznykształt
interpretacjizależyodinwencjiikunsztuinterpretatora,praktyka
tazdajesięprzypominaćjapońskąsztukękintsugi,polegającą
naartystycznymspajaniupotłuczonejceramikizapomocąlaki
zdomieszkąsproszkowanegozłota.Porównanietoobrazuje
niebezpieczeństwatejmetody,wktórejpierwszeskrzypcegrają
lśniące,efektownełączeniasklejonychskrawkówbezużytecznego
przedtemmateriału.
MetaforaarcheologicznamiałapoFreudziejeszczejed-
nożycie,atozasprawąMichelaFoucaultaijegoarcheologii
32nWzwiązkuzniekompletnościąmoichrezultatówanalitycznych,nie
pozostałominicinnego,jaktylkopójśćzaprzykłademtychbadaczy,którzy
takszczęśliwi,żeichudziałemstajesięmożliwośćwydobycianaświatło
dziennepogrzebanychodtakdawna,tyleżnieocenionych,ileokaleczonych
resztekStarożytności.To,coniekompletne,uzupełniłempodługnajlepszych
wzorówznanychmizinnychanaliz,ale-wprzeciwieństwiedosumienne-
goarcheologa-zapomniałemotym,bywkażdymwypadkuinformować,
gdziemojarekonstrukcjaprzylegadoautentycznychszczątków”,S.Freud,
Fragmentanalizypewnejhisterii,w:tegoż,Histeriailęk,przeł.R.Reszke,
Warszawa2001,s.77.
29