Treść książki

Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
Wstęp
19
Rozdziałdrugidotyczycelówosobowych.Jegostrukturanieopierasięnatrady-
cyjnym,powszechniestosowanymwliteraturzepodzialenaosobycywilneikom-
batantówztegowzględu,żeodnosisiędodopuszczalnychprawniecelówzarów-
nowkonfliktachmiędzynarodowych,jakiniemiędzynarodowych,awtychdrugich
pojęcienkombatanta”niewystępuje.Wcelujasnegosprecyzowania,ktomożebyć
zaatakowanywczasiekonfliktuzbrojnego,omawianajest,odrębniedlamiędzyna-
rodowegoorazniemiędzynarodowegokonfliktuzbrojnego,sytuacjatakichkatego-
riiosób,jakczłonkowiepaństwowychsiłzbrojnych,policji,niepaństwowychgrup
zbrojnych,osobycywilneorazczłonkowieoperacjipokojowych.
Rozdziałtrzeciodnosisiędocelówrzeczowych.Zewzględunato,żepowszech-
nieprzyjmujesię,kwalifikacjaprawnakonfliktuzbrojnegoniewpływanarozu-
mieniepojęcianceluwojskowego”wprzypadkudóbr,zdecydowanosięnainną
metodologiępodziałuniżwrozdzialedrugim.Najpierwanalizowanajestdefinicja
ogólnaceluwojskowegozawartawart.52ust.2pierwszegoprotokołudodatkowe-
goz1977r.dokonwencjigenewskichz1949r.(PDI).Następniewceluzobrazowa-
niazastosowaniaogólnejdefinicjiceluwojskowegowpraktyceprzedstawionokate-
goriedóbrkwalifikowanychjakotypowecelewojskowe,każdorazoworozpatrując,
czyichsytuacjarzeczywiściejesttakasamawmiędzynarodowyminiemiędzynaro-
dowymkonflikciezbrojnym.Kolejnaczęśćrozdziałutrzeciegowskazujedobraza-
zwyczajklasyfikowanejakocywilneitymsamympozostającepodochroną.Jednak
głównymcelemtejczęścimonografiijestokreślenie,jakieprzewidzianewre-
gulacjachprawnychwyjątkiodzakazuatakowaniaomawianychdóbrcywilnych.
Rozdziałczwartyprzedstawiaprawneipozaprawnetrudnościweliminacjice-
lówwojskowych,ajednocześnieweryfikujeczęstopowielanąwliteraturzetezę,we-
długktórejprzeważającąliczbęofiarkonfliktówzbrojnychstanowiąosobycywilne.
Wpierwszejczęści,dotyczącejtrudnościprawnych,analizujesięzasadęproporcjo-
nalności,koniecznośćprzedsięwzięciaodpowiednichśrodkówostrożnościorazza-
kazstosowaniarepresaliów.Wkolejnejnatomiastzwracasięuwagęnatakiekwestie
jakzmianacharakteruwspółczesnychkonfliktówzbrojnych,chęćochronywłasnych
sił,tendencjadoświadomegoatakowaniaosóbpostrzeganychjakobezbronne,trak-
towaniekryteriumpłcijakoprzesłankiataku,nieprecyzyjnośćstosowanejbroni,
problemyzwiązanezzebraniemwiarygodnychdanychnatematstatusudanejoso-
bylubobiektu.
Rozdziałpiątydotyczymożliwościpociągnięciadoodpowiedzialnościzarówno
jednostki,jakipaństw,organizacjimiędzynarodowychorazniepaństwowychgrup
zbrojnychztytułunieprawidłowejeliminacjicelów.Taczęśćmonografiiniemana
celupowtarzaniazasadogólnychodnoszącychsiędoodpowiedzialnościposzczegól-
nychpodmiotów,leczograniczeniesiędouwagściślezwiązanychzodpowiedzial-
nościązabezprawneatakiwczasiekonfliktuzbrojnego.Rozdziałskupiasięprzede
wszystkimnaindywidualnejodpowiedzialnościjednostki,gdyżtowjejkontekście
zdefiniowanozbrodniewojenne.Osobnoomówionenormykryminalizująceata-
kowanieosóbniebiorącychudziałuwdziałaniachzbrojnychorazdóbrcywilnych,
atakżesamudziałwdziałaniachzbrojnych.Podkreślonoróżnicewynikającezre-
gulacjiprawnokarnychwstosunkudoinnychprzepisówmiędzynarodowegoprawa