Treść książki

Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
Igk
tgα=-
α
2,3R
E
1/T
Rycina2050Zależnośćlogarytmustałejszybkościreakcjiodtemperatury.
Zależnośćlogk=f(1/T)jestliniąprostą,atangenskątanachyleniaprostejpozwala
obliczyćenergięaktywacji.
WspółczynniksterycznyAstanowipoprawkęnaorientacjęprzestrzenną,czyli
wzajemneusytuowaniezderzającychsięcząsteczek,mniejlubbardziejsprzyjające
zachodzeniureakcji.
Wzrosttemperaturypowodujewzrostszybkościkażdejreakcji,aleefektutego
nienależymylićzwpływemtemperaturynastanrównowagi.Niezawszepodwyż-
szenietemperaturyjestdlareakcjikorzystne,bochociażbiegnieonaszybciej,to
wreakcjachegzotermicznychodwracalnychstałarównowagimaleje,awięcwydaj-
nośćprocesuzmniejszasię.Naogółkinetycznieuprzywilejowanereakcjeoniższej
energiiaktywacji-imniższaenergiaaktywacji,tymwiększawartośćstałejszybkości
(wzórArrheniusa).
2.4.2.
Wpływkatalizatora
Drugimistotnymczynnikiemwpływającymnaszybkośćreakcjijestkatalizator,
tj.substancja,która,poprzezzmianęenergiiaktywacjiwpływanaszybkość,sama
przytymnieulegajączasadniczymzmianom.Katalizatorydodatnie(aktywatory)
obniżająenergięaktywacji,katalizatoryujemne(inhibitory)podwyższająenergię
aktywacji.Katalizatormożetworzyćzsubstancjamikompleksyaktywneoniższej
energiiaktywacjiniżsamesubstraty,natomiastporozpadziekompleksuaktywnego
zostajezregenerowany(ryc.2.6).
Jeślikatalizatorstanowiodrębnąfazęmówisięokatalizieheterogenicznej,akata-
lizatorytakienazywanekatalizatoramikontaktowymidlapodkreślenia,żechodzi
tuozetknięciesięsubstancjireagującychzpowierzchniąkatalizatora(np.czerńplaty-
nowalubV
2O
5podczasutlenianiaSO
2doSO
3).Jeżelinatomiastkatalizatorwystępuje
wtymsamymstanieskupienia,cosubstancjereagujące,wtedymówisięokatalizie
homogenicznej.Wniektórychreakcjachrolękatalizatoraodgrywajedenzproduktów
2.Kinetykairównowagareakcji
37