Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
CzęśćV.Chirurgiajamybrzusznej(2)
ranęijakczęstozmieniaćopatrunki.Celowejestwy-
edukowaniewwykonywaniuopatrunkówbliskiejosoby
zrodzinypacjenta.Wsytuacjachrozległychigłębokich
rangojeniemożnawspomagaćopatrunkamipodciś-
nieniowymi.
Powikłania
1)Nawrótprzetoki.Obecnietoczysiędyskusja,wktórej
podkreślasięznaczeniewzrostuciśnieniawprzestrze-
nimiędzyzwieraczowejibrakuskutecznegodrenażu
wtrakcieipooperacji,wskazującteelementyjako
przyczynęnawrotówprzetokodbytu.
2)Częściowelubcałkowitenietrzymaniegazówistolca.
Przetokaodbytu„jestchorobązwieracza”igorsze
trzymaniegazówistolcamożewystąpićnawetpopra-
widłowowykonanejoperacji.Ryzykowystąpieniatej
poważnejkomplikacjijestwiększepodczasoperowa-
niaprzetokwysokich,obejmującychponad30%masy
zwieraczy,atakżewprzetokachprzednichukobiet,
gdziezwieraczzewnętrznyjestcienkiibrakochrony
mięśniałonowo-odbytniczego.
3)Infekcjaranyoperacyjnejlubropień.Powikłanieto
możeświadczyćonieskutecznymzaopatrzeniuujś-
ciawewnętrznegolubnieskutecznymdrenażu(zbyt
szczelnymzamknięciuranyoperacyjnej).Wpostępo-
waniunależyjaknajszybciejoczyścićiszerokootwo-
rzyćranę.Niepowinnosiępróbowaćponowniejej
zszywać.Jeżeliobjawyzostanąodpowiedniowcześnie
zauważone,ryzykouogólnieniainfekcjijestniewielkie.
50.4.Szczelinaodbytu
ŁukaszKrokowicz
Szczelinaodbytutolinijnepęknięcieanodermy,doktó-
regodochodzinajczęściejpodczasdefekacji.Badania
wskazują,żejedynie25%chorychztąprzykrąprzypa-
dłościąuskarżasięnaproblemyzoddawaniemtwardych
masstolca.W75%przypadkówzlokalizowanajestod
stronykościkrzyżowo-guzicznej,natzw.spoidletylnym,
w15%przypadków–odstronykościłonowej,naspoidle
przednim.Pęknięciaanodermypowstającenaścianach
bocznychsąrzadkościąinajczęściejsąobjaweminnych
chorób(np.chorobyLeśniowskiego-Crohna,gruźlicy,
białaczki,kiły,HIVczynowotworu).
Dopowstaniaszczelinyodbytumożedojśćtakże
ukobietpoporodzie(szczelinapoporodowa)–jejetio-
logianiejestdokońcajasna,alewydajesię,żepowstaje
wwynikuniedokrwieniakroczaorazzaparć(wtejszczelinie
pacjentkiniemająwzmożonegonapięciamięśnizwieracza
odbytuwewnętrznego).
Szczelinaodbytuwystępujewtejsamejczęstotliwości
umężczyznikobiet,zwyklewwieku35–40lat.Jestto
drugapochorobiehemoroidalnejnajczęstszaprzyczyna
wizytpacjentówuproktologa.
Teoriapowstania
Etiologiapowstaniaszczelinyodbytujestwieloczynni-
kowa.Jestkilkateoriipróbującychwyjaśnićprzyczynę
jejpowstawania:
•
zapalna–zapaleniegruczołówodbytowychzlokali-
zowanychwdniekrypt;
•
urazowa–częstoschorzeniutowarzyszązaburzenia
oddawaniastolca(zaparcialubbiegunki),powodujące
powtarzającysięmechanicznyuraztkanekpokrywa-
jącychkanałodbytu;
•niedokrwienna–upośledzenieprzepływukrwiprzez
mocnonapiętymięsieńzwieraczwewnętrznyodbytu,
cowrazzzaburzeniemodruchuhamowaniaodbytni-
czo-odbytowegoorazsłabszegopodparciatylnejczęści
kanałuodbytuprzezzwieraczzewnętrzny,wnastęp-
stwieelipsoidalnegoprzebieguwłókienmięśnizwie-
racza,powodujesłabeunaczynienieskóryitkanki
podskórnejwokolicyspoidłatylnego.
Obecnieuważasię,żezapowstanieszczelinyodby-
tuodpowiadawzmożonenapięciemięśnizwieraczawe-
wnętrznegoodbytuorazurazyspowodowanetwardymi
masamistolca.
Uwiększościpacjentówzeszczelinąodbytudochodzi
dodysfunkcjimięśniazwieraczawewnętrznego:
•zregułynadmiernenapięciezwieraczawewnętrzne-
goodbytu–mięśnianiezależnegoodnaszejwoli,któ-
regofunkcjąjestutrzymywaniezamkniętegoświatła
kanałuodbytu;
•zwieraczwewnętrznyodbytuodpowiadaw55–85%
zaciśnieniespoczynkowe;
•
wwarunkachprawidłowychciśnieniewkanaleodbytu
generowaneprzezzwieraczwynosiokoło70mmHg;
•
uosób,uktórychzdiagnozowanoszczelinęodbytu,na-
pięciespoczynkowemożeosiągaćnawet120mmHg;
•
wynikiemtakwysokiegociśnieniajestupośledzenie
przepływukrwiprzezanodermę,szczególniewokoli-
cyspoidłatylnego,czegoefektemjestspadekpodat-
nościtejokolicynarozciąganie;ostateczniewwyniku
mechanicznegourazuzwiązanegozdefekacjąnastę-
pujepęknięcietkanekpokrywającychkanałodbytu.
20