Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
hiperkeratozy(np.rybiałuska–ichthyosis–ryc.14)lubparakeratozy(tj.niepeł-
nego,przyspieszonegorogowacenia,charakterystycznegodlałuszczycy–pso-
riasis–ryc.111i112,str.209.
Strup(crusta).Powstajewwynikuzasychanianapowierzchniskórypłynu
wysiękowegoalboropnejtreścipęcherzykówipęcherzy,lubteżnapodłożunad-
żerekalboowrzodzeń(ryc.15).Przykłademjestpowstawaniestrupawwyniku
wtórnejinfekcji–zliszajcowacenia(impetiginisatio),podczasgdyliszajec(impe-
tigo)powstajeodpoczątkuwwynikuzakażeniabakteryjnego.
Nadżerka(erosio).Jesttoubyteknaskórkapowstającywwynikujegoznisz-
czenia(np.maceracjawfałdachskórnychlubpoprzerwaniupokrywypęcherzy-
kówipęcherzy),ustępującybezpozostawieniablizny(p.ryc.12).
Przeczos(excoriatio).Jesttowistocienadżerka,powstającawskórzeuprzed-
nioniezmienionej,najczęściejpodwpływemdrapania(np.świerzb–scabies,
wszawica–pediculosislubświerzbiączka–prurigo).
Pęknięcieirozpadlina(fissuraetrhagas).Sątolinijneubytki,dotyczące
warstwgłębszychskórywłaściwej,wwynikuczegorozpadlinymogąpozosta-
wiaćblizny.Przykładempęknięćsąpobruzdowaniawrogowcudłoniistóp(ryc.
16)lubwhiperkeratotycznymwypryskudłoniistóp(eczematyloticum).
Owrzodzenie(ulcus).Jesttoubytekskórywłaściwej,awięcgłębszyod
nadżerki,ustępującyzpozostawieniemblizny(ryc.17).Powstajezguzków,
guzówlubkrost,niekiedyzaśbezpoprzedzającychzmianpodwpływemczyn-
nikówchemicznych(np.kwasy),fizycznych(odmrożenia–congelatioiopa-
rzenia–combustio),mechanicznych(odleżyny–decubitus)lubwwynikuzmian
naczyniowychtętniczych(arteriosclerosis)lubżylnych(ulcuscruris).Ubytek
podwpływemczynnikówmechanicznychwtkancedotychczaszdrowejnosi
nazwęrany.
Blizna(cicatrix)powstajewnastępstwieuszkodzeniaskórywłaściwejiza-
stąpieniajejtkankąłącznąwłóknistą.Najczęściejjestzejściemowrzodzeń,może
jednaktworzyćsiętakżezguzkównieulegającychrozpadowi(np.sarkoidoza–
sarcoidosisigruźlicatoczniowapłaska–tbcluposaplana–p.ryc.8).
Bliznymogąbyćprzerostowe(np.pooparzeniowykeloid–p.ryc.212,str.
384)lubzanikowe(np.przewlekłytoczeńrumieniowaty–lupuserythematosus
discoides–p.ryc.157,str.277,liszajtwardzinowy–lichensclerosus–p.ryc.
173,str.301).
Istotneznaczeniedlarozpoznaniamaznajomośćewolucjiposzczególnych
wykwitów,któramożestwarzaćnawetpozorypolimorfizmu(np.wwyprysku
występujązregułypęcherzyki,nadżerkiistrupy).Istniejejednakprawdziwypo-
limorfizm,np.wchorobieDuhringaobokcharakterystycznychwykwitówpęche-
rzykowychwystępująrumienie,grudki,bąblepokrzywkoweitp.
Niekiedyzmianychorobowewskórzeniedająsięściślezaklasyfikowaćdo
poszczególnychtypówwykwitów,np.wtoczniurumieniowatymprzewlekłym
(DLE–lupuserythematosusdiscoides)trudnojestzaliczyćnaciekizapalnedo
grudek,gdyżustępujązpozostawieniemblizny,anieulegająrozpadowi,awięc
trudnouznaćjezaguzki.Trudnojestrównieżnp.zaklasyfikowaćzmianytwar-
dzinoweskóry(sclerodermia),któreniesąprzecieżblizną,aktórychistotąjest
przerostkolagenuwpodścieliskułącznotkankowymskórywłaściwejitkankipod-
skórnej,podobniejakwbliźnie.
37
