Treść książki

Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
CyklRandla
CYKLRANDLA
CyklRandla,nazywanytakżecyklemglukoza-kwasytłuszczowe,opisujeprzepływ
iwykorzystaniesubstratówenergetycznych(glukoza,kwasytłuszczowe)międzyna-
rządami(głównietkankątłuszczowąimięśniami).Uczłowiekawstanieporesorp-
cyjnymobserwujemywysokistosunekstężeniainsulinydoglukagonu,cowywołuje
zmianymetaboliczneprowadzącedomagazynowanialipidówiwęglowodanóworaz
metabolizmutychostatnichdoinnychzwiązków,m.in.kwasówtłuszczowych.Zkolei
wstaniegłodzeniastosunekinsulina/glukagonmaleje,sprzyjająclipoliziewadipo-
cytachorazuwalnianiuorazsyntezieglukozydenovowhepatocytach,comanacelu
utrzymanieprawidłowejglikemiiwekrwi.Jesttowarunekprawidłowegofunkcjono-
waniatkanekzależnychodglukozy,takichjakukładnerwowyierytrocyty(teostatnie
całkowicieodniejzależne).Przełączeniemetabolizmuzopartegogłównienaglu-
kozienametabolizmmającynacelujejoszczędzanietylkoczęściowoodbywasię
wdrodzeregulacjihormonalnej.Insulina,hamująclipolizęwtkancetłuszczowej,jed-
nocześnieprowadzidozmniejszeniastężeniaFFAwekrwi,zkoleihormonyodziała-
niuantagonistycznymdoinsulinypowodująwzroststężeniatychsubstratów.Dalsza
regulacjaodbywasiędziękiwzajemnympowiązaniommetabolicznymmiędzyglukozą
aFFA.Wartonadmienić,żeFFAmogąmiećniecoodmiennedziałania,wzależności
oddługościłańcuchaalifatycznego.Kwasytłuszczoweokrótkimłańcuchumetabo-
lizująsięszybciejidotransportudomitochondriumniewymagająprzenośnika,ja-
kimjestkarnityna.Zkoleikwasytłuszczoweodługim(long-chainfattyacids,LCFA)
ibardzodługimłańcuchu(verylong-chainfattyacids,VLCFA)doswojegometabolizmu
wmitochondriachwymagająkarnityny,aichobecnośćprowadzidosilnegozahamo-
waniametabolizmuwęglowodanów.Procesten,korzystnywwarunkachfizjologicz-
nych,możeprowadzićdoznacznejhiperglikemiiiwzrostustężeniaFFAwekrwi
wwarunkachpatologicznych.Fizjologicznie,poposiłkowywzroststężeniaglukozy
oraztowarzyszącymuwzrostinsulinemiihamująlipolizęwadipocytach,awefekcie
uwalnianieznichdokrwiFFA.ZkoleiniższestężenieFFAstymulujemetabolizm
glukozywmięśniach,prowadzącdoobniżeniajejstężeniawekrwi,cojestwarun-
kiemutrzymaniaprawidłowejglikemii.Zależnościteprzedstawiononarycinie1.1.
Mięśnie
CO
2
CO
2
glukoza
glukoza
Krew
WKT
WKT
Adipocyt
glukoza
pirogronian
WKT
TAG
Rycina1.1.Glukozahamujewadipocytachlipolizę,zkoleinadmiarFFAdostajesiędomięśni,
wktórychhamujeutylizacjęglukozy,stającsięgłównymźródłemenergii.
FFA(freefattyacids)-wolnekwasytłuszczowe(WKT).
4
Zaburzeniametabolicznewcukrzycy