Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
wszystkimzachodzitrawieniebiałek,któreodbywasięprzyudzialeenzymówżołąd-
kowych.Kontynuowanejesttakżetrawieniecukrówrozpoczętewjamieustnejprzez
α-amylazęślinową(ptialinę).
Gruczoływłaściweżołądkazlokalizowanesągłówniewtrzonieidnieżołądka.
Wnichznajdująsię:
•komórkiokładzinowe-odpowiedzialnezaprodukcjękwasusolnego(HCl)oraz
czynnikawewnętrznegoCastle’a(intrinsicfactor,IF);acetylocholinazukładuprzy-
współczulnegowzmagawydzielaniegastryny,którapobudzawydzielanieHCl;
histaminawzmagaefektacetylocholinyigastryny;
•komórkigłówne-produkująpepsynogen(prekursorpepsyny),asekrecjastymu-
lowanajestprzezacetylocholinę(Ach)zwłókienprzywspółczulnych;wytwarzają
równieżlipazężołądkową;
•komórkidokrewne-produkująhistaminę(komórkiECL[EClike-podobne
dokomórekEC])orazsomatostatynę,któraodpowiadazahamowaniesekrecji
gastrynyiwydzielaniaHCl(komórkiD);
•komórkiśluzoweszyjki(komórkimacierzyste).
Wewpuściekomórkigruczołowewydzielajągłównieśluz.Wodźwierniku-śluz
ipepsynogenoraz(komórkiG)gastrynęisomatostatynę(komórkiD).
DziękidużemustężeniujonówwodorowychniskiepHsokużołądkowego
(pH<2)sprawia,żeśrodowiskożołądkajestnieprzyjaznedlawiększościdrobno-
ustrojów.Cociekawe,mimotakwysokiegozakwaszeniaiobecnościpepsynywsoku
żołądkowym,wwarunkachfizjologicznychniedochodzidozjawiskasamostrawienia.
Wydzielanieżołądkowewodpowiedzinaspożytypokarmmożnapodzielić
natrzyfazy:
•głowową(ok.40%całkowitejilościwydzielonegoHCl)-widok,zapach,smak
pokarmu,żucieipołykaniepobudzająwydzielanieHClwsposóbbezpośredni
(dziękipobudzeniuwłókienprzywspółczulnychnerwubłędnego)orazpośredni
(przyudzialegastryny);
•żołądkową(ok.50%całkowitejilościwydzielonegoHCl)-poprzezrozciągnięcie
dnaitrzonużołądka,awkonsekwencjipoprzezodruchwago-wagalny,jakrów-
nieżdziękiproduktomtrawieniabiałek,którepobudzająwydzielaniegastryny;
•jelitową(ok.10%całkowitejilościwydzielonegoHCl)-następujewówczas,kiedy
treśćpokarmowaprzedostajesiędodwunastnicy;dochodziwówczasdopobudza-
niaczynnościżołądkapoprzezuwalnianiegastrynyiCCK,natomiastuwolnienie
sekretynypowodujehamowanieczynnościżołądka;dodatkowoobserwujesięha-
mowanieopróżnianiażołądkaiwydzielaniasokużołądkowego,którezachodzą
zapośrednictwemodruchujelitowo-żołądkowego.
Regulacjawydzielaniażołądkowegoodbywasięprzyudzialeczynnikówwymie-
nionychwtabeli1.5.
1.4.SOKIŻOŁĄDKOWO-JELITOWE–CZYNNOŚĆEGZOKRYNNAPRZEWODUPOKARMOWEGO
17
