Treść książki

Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
formanieacylowana.Wbadaniachinvitronazwierzętachwykazano,żetaforma
grelinymożewpływaćnastymulacjęproliferacjikomóreknowotworowychprosta-
ty,odgrywaćrolęwadipogenezieiwykazywaćdziałanierozszerzającenanaczynia
krwionośne.Wsurowicytaformapeptyduwystępujewznaczniewyższymstężeniu
niżgrelinaacylowana,którejstężenieszacowanejestna3-20%całkowitegostężenia
greliny.
Gengrelinyjestzlokalizowanynachromosomie3p25-26.Wjejprodukcjiistotną
rolęodgrywajądwaobszarykomórekorganizmuczłowieka.Wśródnichnależywy-
różnićbłonęśluzowądnażołądka,gdzieznajdująsięgruczołyżołądkowewłaściwe
zeszczególnąpopulacjąkomórekX/A,któreodpowiedzialnezasyntezęgreliny.
Wtymobszarzegrelinawystępujewnajwyższymstężeniu.Niższestężeniewykazano
równieżwinnychkomórkachbłonyśluzowejprzewodupokarmowego,wtymnajniż-
szewokrężnicy.Drugimobszaremzaangażowanymwprodukcjęgrelinyjestośrod-
kowyukładnerwowy,gdziewjejsyntezieuczestnicząneuronyjądrałukowategopod-
wzgórza.Mniejszeilościgrelinyprodukowanerównieżprzezprzysadkęmózgową,
trzustkę,nerki,serce,łożysko,komórkiukładuimmunologicznegoiinne.
Grelinajesthormonemobwodowymwykazującymdziałanieoreksygenne,czyli
pobudzającełaknienie.Krążącagrelinadocieradopodwzgórzaidziękiaktywacjineuro-
nówNPY/AgRPzwiększaekspresjęczynnikóworeksygenicznych,tj.neuropeptyduY
ibiałkaagouti,iwkonsekwencjizawiadamiaokoniecznościpobieraniapokarmu.
Stężeniegrelinywzrastakrótkoprzedposiłkiemiobniżasiępoprzyjęciupokarmu.
Ponadtowykazano,żestężeniegrelinycałkowitejwosoczunaczczojestujemnie
skorelowanezmasąciałaiprocentowązawartościątkankitłuszczowej.Biorącpod
uwagęstymulującąrolęgrelinywprzyjmowaniupokarmu,niskiestężeniegreliny
uosóbotyłychmożebyćpostrzeganejakomechanizmkompensacyjnywsytuacji
długotrwałegododatniegobilansuenergetycznego.
Cholecystokinina
Cholecystokinina(CCK)topierwszypeptydjelitowyzidentyfikowanyjakoczynnik
sytościwykazującydziałanieośrodkowe.Należydorodzinyhormonówgastryno-
wychiwykazujewniewielkimstopniuaktywnośćpodobnądogastryny.CCKjest
wydzielanapodwpływemdostarczanychzpożywieniemsubstancjiodżywczych
przezkomórkiIbłonyśluzowejjelitacienkiego,należącedoukładuAPUD,głównie
wdwunastnicyijelicieczczym.Najsilniejszymibodźcamipokarmowymiuwalnia-
jącymicholecystokininękwasytłuszczoweorazproduktytrawieniabiałek,nato-
miastwęglowodanystanowiąsłabestymulatoryjejwydzielania.Działanieanorek-
sygenneCCKodbywasiępoprzezpobudzaniereceptorówCCK1(CCKA),których
szczególnąobecnośćstwierdzonowewłóknachaferentnychnerwubłędnego.Efekt
wpostacihamowaniapoborupokarmuprzezCCKograniczasięjedyniedozmniej-
szeniawielkościprzyjmowanegoposiłkuorazczasujegotrwania,natomiastniewią-
żesięzredukcjącałkowitejliczbykaloriidostarczanychwciągudnia,ponieważjed-
nocześnienastępujekompensacyjnezwiększenieliczbyzjadanychposiłków.Krótki
okrespółtrwaniaCCK,wynoszącytylko1-2minuty,czyniCCKkrótkoterminowym
34
1.FIZJOLOGIAUKŁADUPOKARMOWEGO.HORMONALNAKONTROLAPOBIERANIAPOKARMU