Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
22
AgnieszkaGromkowska-Melosik
lubwskutekerupcjiukrytegodotądtalentu(teoretyczniedotyczytonawet
tychjednostek,którepochodzązbardzoubogich,kulturowozaniedbanych
inieposiadającychaspiracjiedukacyjnychrodzin).Natomiastwprzypadku
nruchliwościturniejowej”(niczymwturniejutenisowym)wrazzkażdym
kolejnymszczeblemselekcjiliczbaowychkandydatówzmniejszasię–na-
stępujeradykalnewyeliminowaniepewnejgrupyludzi,którzyniemająjuż
wprzyszłościżadnychszanswejścianaszczyty.Selekcjajestnieodwołalna.
Osoby,któredoznałyporażki,niemająjuższanskonkurowaćnawyższym
szczeblu.Zkoleici,którzywygralinadanymszczeblu,musząkonkurować
nanastępnym,bezżadnychgwarancjiosiągnięciaostatecznegosukcesu
29
.
Wtakimujęciunakarierę–takżeitęedukacyjną–jakpisząJosefBrüderl,
AndreasDiekmanniPeterPreisendörfer,składasięsekwencjanastępujących
posobienkonkurencji”,przyczymnapoczątkukażdegokolejnegoetapu
znajdujesięngrupaosób,którerozpoczynająswojąkarieręwtymsamym
czasieinatymszczebluhierarchii”.Konkurująone,jakwskazująciautorzy,
oprzejściedonastępnejrundy,przyczymzwycięzcypierwszejrundyuzyskują
prawodorywalizacjiwdrugiej,gdzierywalizowaćbędąjedynieprzeciwko
innymzwycięzcomzpierwszejrundy.Zkoleici,którzynieprzeszlidalej,
mogąwdalszymciągukonkurowaćzesobąoposzczególne,lepszelubgorsze,
miejsca–alejużtylkonaniższymszczebluhierarchii,zktóregoniezdołali
przejśćwyżej
30
.Wypadająonibowiemznturniejugłównego”,jednakżemogą
uczestniczyćwswoistychpodturniejach(turniejachdrugiegorzędu)31.
Jeślichodziofunkcjonowanieobecnychsystemówedukacji,możesię
wydawać,iżkażdajednostkamaszansędorównaćinnym,uzyskującwpóź-
niejszymwiekuwysokiejklasyedukacyjnekredencjały.Jednakżewpraktyce
mamytutajdoczynieniazruchliwościąturniejową,awięcsytuacją,wktórej
selekcjanaposzczególnychetapachwzdecydowanejwiększościprzypadków
macharakterostateczny,cooznacza,żeosobom,któreniezdołałyprzejść
wyżejlubniezostałyprzyjętedonajlepszychplacówekedukacyjnych,pozo-
stajemożliwośćuczestniczeniawowychnpodturniejach”(walkaomiejsce
wgorszychplacówkachedukacyjnychirywalizacjaomiejscapracyoniższym
prestiżu).Wprocesiekonkurencjiturniejowejistotnesąrównieżdwaelemen-
ty:przebiegścieżkikarieryorazetapwczesnejselekcji.Osobyznajdującesię
natzw.szybkiejścieżce(fasttrackers)mająwiększeszanseniżosoby,któ-
29Por.omówienietejkoncepcjiprzezM.Sako,ForcesforHomogenityandDiversityinIndu-
strialRelationsSystem,[w:]JapaneseLabourandManagementinTransition.Diversity,flexibilityand
participation,red.M.Sako,H.Sato,Abingdon1997,s.105–106.
30J.Brüderl,A.Diekmann,P.Preisendörfer,PatternsofIntraorganizationalMobility:Tourna-
mentModels,PathDependency,andEarlyPromotionEfect,nSocialScienceResearch”1991,No.20,
s.199–200.
31Tamże,s.199.
