Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
24
AgnieszkaGromkowska-Melosik
liberalizmu,którygłosi–jakujmujetoD.Bell–że«tojednostka,anierodzi-
na,społecznośćlubpaństwo»,stanowipodstawowyukładodniesienia(…)”,
przytymninstytucjemająustanowićzarówno«proceduryregulującespra-
wiedliwąkonkurencję»międzyróżniącymisięmiędzysobą(podwzględem
możliwościżyciowych)członkamispołeczeństwa,jakikanały«ruchliwości
wgórę»”
37
.Z.MelosikprzytaczającypoglądyD.Bellapiszedalej:nNeguje
się–narzecz«równegowspółzawodnictwawzakresietalentówiambicji»
wszelkie–związanez«przypisanymiatrybutami»(np.urodzenie)kryte-
riaalokacjiwspołeczeństwie.«Jesttoideałwyprowadzonybezpośrednio
zideałówOświecenia,wkategoriachKanta–zasadaindywidualnejzasługi
zgeneralizowanawimperatywkategoryczny»”
38
.Mogęwięcstwierdzićza
NathalieBulle,żewtakimpodejściunkonkurencjajestzwiązanazotwartym
dostępemdoróżnegotypustatusów”,nodzwierciedlaonadynamikędziałania,
którewypływazjednostki”39.
Pragnęjednakwtymmiejscuodwołaćsięteżdomoichrozważańpodję-
tychwksiążceElitarneszkolnictwośrednie.Międzyreprodukcjąspołeczno-kulturową
aruchliwościąkonkurencyjną
40
.Analizakontrolidostępudoelitarnychszkół
średnich,szczególniewmodelubrytyjskimiamerykańskim,aletakżeszwaj-
carskimifrancuskim,japońskimisingapurskim,prowadzidowniosku,że
konkurencyjnośćjesttutajograniczona–wwalceuczestniczątylkouprzywi-
lejowani.Bezwątpieniamamytutajdoczynieniazesponsorowanymregulo-
waniemdostępu,wktórymtoprocesiekluczowąrolęodgrywająnierówności
społeczne.Politykaprzyjęćdotakichszkółmacharakteraskryptywny–jest
zorientowananaprzyjmowanieosóbzrodzinbardzodobrzesytuowanych,
posiadającychrodzicówwykonującychprestiżowezawodyizajmujących
prestiżowestanowiska.Cenionyjestprzytymzarównowysokikapitałkul-
turowykandydatóworazcechyosobowościowe,jakistylbyciatypowydla
przedstawicielinajwyższychklas.Występujetutaj–typowedlaruchliwości
sponsorowanej–wykluczanie(wręcznodcinaniedostępu”)zdecydowanej
większościmłodzieżyzkażdegokolejnegorocznika.JakpiszePeterW.Cook-
son:nŚrednieszkołyelitarnezinternatemsąpotężnymiinkubatoramiprzywi-
lejówklasowych,będącymitymiistotnymiinstytucjamiedukacyjnymi,które
oddzielająklasęelitarną[odresztyspołeczeństwa]”
41
.nNiemożnaudawać,
żeedukacjaelitarnaniemaspecjalnegocharakteru;jestprzeznaczonadla
37D.Bell,TheComingofPost-IndustrialSociety.AVentureinSocialForecasting,NewYork1973,
s.426,podajęza:Z.Melosik,Uniwersytetispołeczeństwo…,dz.cyt.,s.108.
38Tamże.
39N.Bulle,SociologyandEducation...,dz.cyt.,s.s.254.
40
A.Gromkowska-Melosik,Elitarneszkolnictwośrednie.Międzyreprodukcjąspołeczno-kulturową
aruchliwościąkonkurencyjną,Poznań2015.
41P.W.Cooksonjr.,PerspectivesonEliteBoardingSchools,[w:]HandbookofResearchonSchool
Choice,red.M.Berends,M.G.Springer,D.Ballou,G.J.Walberg,NewYork2009,s.462.
