Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
okołokomorowympodwzgórza.Somatostatynawystępujewdwóchformachmole-
kularnych:14-i28-aminokwasowej.Obiepochodzązpreprosomatostatynyzawie-
rającej116aminokwasów.FormaGHIHtetradekapeptydowawystępujegłównie
wpodwzgórzu,atakżewkomórkachDwysptrzustki,podczasgdy28-amino-
kwasowa-wbłonieśluzowejjelita.Somatostatynapowstajetakżewkomórkach
okołopęcherzykowychCtarczycy.Maonaszerokiespektrumdziałania-przeważ-
niehamujące,jakrównieżwykazujedziałanieprzeciwbóloweiprzeciwzapalne.
WtrzustceGHIHhamujewydzielanieinsulinyiglukagonu.Wprzewodziepokar-
mowymhamujewydzielaniehormonówżołądkowo-jelitowych,wtymgastryny,
sekretynyiVIP(vasoactiveintestinalpeptide-wazoaktywnypeptydjelitowy),poza
tymzmniejszamotorykężołądkaijelitorazwydzielaniepepsynyikwasusolne-
gowżołądku,atakżeenzymówtrzustkowych.Wtarczycyhamujestymulowane
przezTSHwydzielaniehormonówtarczycyorazproliferacjętyreocytówstymu-
lowanąprzezTSH,goitrogenyiczynnikiwzrostowe.Somatostatynapowstająca
wtkankachobwodowychwpływabezpośrednionaichwzrost,hamującproliferację
inasilającapoptozę.
Znanychjestpięćpodtypówreceptorówsomatostatynowych.
Bodźcaminasilającymiwydzielaniesomatostatynysą:wzrostglikemii,stężenia
insulinopodobnegoczynnikawzrostuI(IGF-I)orazkortyzol.
Tyreoliberyna(thyrotropin-releasinghormone,TRH),hormonuwalniającytyreo-
tropinę,jestpeptydemzbudowanymztrzechaminokwasów.Powstajezwiększej
cząsteczkiprekursorowejpreproTRHwróżnychobszarachpodwzgórzaimózgo-
wia,atakżepozaośrodkowymukłademnerwowym-wprzewodziepokarmowym,
wyspachtrzustkiczygruczolekrokowym.WprzysadceTRHpobudzawydzielanie
dwóchhormonów-nietylkoTSH,lecztakżeprolaktyny.Wpływarównieżnapro-
liferacjękomórektyreotropowychilaktotropowych.Hamującywpływnasyn-
tezęTRHijejoddziaływanienaprzysadkęmająhormonytarczycy,azwłaszcza
trijodotyronina.
Kortykoliberyna(corticotropin-releasinghormone,CRH-hormonuwalniającykor-
tykotropinę)jestpeptydemodługości41aminokwasów.Syntezategohormonu
zachodziwczęścidrobnokomórkowejjądraprzykomorowegopodwzgórza.Ekspre-
sjęCRHstwierdzasiętakżewhipokampie,jądrzemigdałowatymorazkorzemó-
zgowej.Hormontenpowstajetakżewrdzeniunadnerczy,autonomicznymukładzie
nerwowymiwrozproszonychkomórkachendokrynnych.Wczasieciążywytwa-
rzanyjestwłożysku.WprzysadceCRHpowodujewzrostekspresjiproopiomela-
nokortyny(POMC),atakżejejproduktów,wtymACTH(kortykotropiny).Zwięk-
szeniewydzielaniaCRHjestzwiązanezestresem,jakrównieżzrytmemdobowym
(największewgodzinachporannych).
Gonadoliberyna(gonadotropin-releasinghormone,GnRH-hormonuwalniający
gonadotropiny)jestpeptydemskładającymsięz10aminokwasów,wytwarzany
jestwpodwzgórzu-główniewjądrzelejkowym,alewykrytogotakżewjajniku,
jądrze,łożyskuorazkomórkachzwojowychukładuautonomicznego.Hormonten
jestwydzielanypulsacyjnie,pobudzasekrecjęobugonadotropinLHiFSH.
22
Układpodwzgórzowo-przysadkowy
