Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
Rozdział1.AlfredaTarskiegosemantycznadefinicjaprawdy
19
Przyjrzyjmysięteraz,wjakisposóbkonwencja-Tzapewniamerytorycz-
nątrafnośćsemantycznejdefinicjiprawdy.PolewejstronieT-zdaniawystępu-
jedefiniowanymetajęzykowypredykatnprawdziwy”,któregoargumentem
jestmetajęzykowastrukturalnoopisowanazwazdaniapjęzykaprzedmiotowe-
go,zaśpoprawejstroniewystępujeprzekładzdaniapnametajęzyk(jeśli
metajęzykobejmujejęzykprzedmiotowy,toprzekładjestidentycznościowy,
tj.dlakażdegozdaniapjegoprzekłademnametajęzykjesttosamozdanie).
Prawąstronęrównoważnościmożnaniezbytprecyzyjnierozumiećjako
warunektego,żejesttak,jakgłosizdaniep.Samadefinicjaprawdynie
rozstrzyga,czyfaktycznietakjest,natomiastosobaznającametajęzyk(azara-
zemrozumiejącatłumaczeniezdaniapnametajęzyk)możeniekiedydowie-
dziećsię,czynrzeczymająsiętak,jakgłositłumaczeniepnametajęzyk”,
czyliuznaćprawdziwośćzdaniap.DajetemuwyrazsamTarski:
Rzeczywiście,semantycznadefinicjaprawdynieimplikujeniczegoodnośniedo
warunkówuznawaniazdańtakichjak(1)
14
(1)śniegjestbiały.
Implikujejedynieto,żeilekroćuznajemylubodrzucamytakiezdanie,musimy
byćgotowiuznaćbądźodrzucićodpowiadającemuzdanie(2)
(2)zdanienśniegjestbiały”jestprawdziwe(s.268).
Ponieważzdaniauznajemylubodrzucamyzgodnieznaszymiprzeko-
naniami,częstomożemysięmylićiwkonsekwencjibłędnieuznawaćjakieś
zdaniezaprawdziwe
15.Wartorównieżzauważyć,żewiększośćznanych
definicjiprawdypodajepewnekryteriaprawdziwości.Należydonichkore-
spondencyjnadefinicjaprawdy,któraoperujekryteriumzgodności
zdania,sądulubmyślizrzeczywistością,koherencyjnadefinicjaprawdy,
któraoperujekryteriumniesprzecznościsąduzinnymisądamiprzyjętymi
wcześniej,definicjaopartanakryteriumzgodypowszechnejorazdefinicja
pragmatystyczna,któraoperujekryteriumużytecznościsąduwdziała-
niu.Semantycznadefinicjaprawdyniejestzpewnościądefinicjątegotypu.
Cowięcej,wewspomnianychdefinicjachprawdy
16kryteriaprawdziwości
nadająterminowinprawda”pewiensens.Semantycznadefinicjaprawdyjest
definicją,którapodajejedyniezakrespredykatunprawdziwy”wjęzykuprzed-
14Dotyczytoprzypadku,gdymetajęzykobejmujejęzykprzedmiotowy.
15Podtymwzględemsemantycznadefinicjaprawdynieróżnisięzasadniczooddefinicjiwielu
pojęć.Znajomośćdefinicjinazwygatunkowejniegwarantujetrafnegozaliczeniapewnego
obiektudozakresutegoterminu.
16Niejestto,rzeczjasna,listakompletna,leczjedyniezawierającaprzykłady.Ponadtokażda
zwymienionychprzezemniedefinicjiwystępujewróżnychwariantach.
