Treść książki

Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
Rozdział1.AlfredaTarskiegosemantycznadefinicjaprawdy
4.FILOZOFICZNEPROBLEMYZWIĄZANEZSEMANTYCZNĄ
DEFINICJĄPRAWDY
23
Jednymzczęstopodejmowanychwliteraturzezagadnieńjestpytanieoto,czy
formułującsemantycznądefinicjęprawdyTarskiżywiłcodoniejjakieś
filozoficzneaspiracje.JaktwierdziScottSoameswartykuleWhatisaTheory
ofTruth?,wielufilozofówmapoważnewątpliwościczysemantycznadefini-
cjaprawdyjestfaktycznietzw.teoriąprawdy,tj.teorią,która-mówiąc
niebytściśle-manamwyjaśnićczymjestprawda:
Podstawowypowódtejniepewnościwiążesięztrudnościąokreśleniaczympo-
winnabyćteoriaprawdy.Ogólnierzeczbiorąccelemkażdejteoriiprawdybyło:
i.podanieznaczeniapredykatówprawdziwości[truthpredicates]wjęzykunatu-
ralnym
20,
ii.zastąpienieowychpredykatówpewnymisubstytutami,częstościślezdefinio-
wanymi,abywykorzystaćjewdalszymprogramieredukcjonistycznymlub
iii.użyciepewnegouprzedniozrozumianegopojęciaprawdydlaszerszychce-
lówfilozoficznych,jakwyjaśnieniepojęciaznaczenialubobronajakiegośpo-
glądumetafizycznego(Soames1984,s.411).
Gdybycelemsemantycznejdefinicjiprawdybyłopodaniesensuterminu
nprawdziwy”,to-zdaniemSoamesa-formułującswądefinicjęTarski
musiałbyprzeanalizowaćn(ł)zawartośćparadygmatycznychprzykładów,
wktórychtocomabyćprawdziwejestraczejsądem[proposition]niż
zdaniemlubwypowiedzeniemzdania”(ibidem).JaktwierdziSoames,Tarski
niemiałżadnychambicjifilozoficznych,czemudałwyraz,głoszącneutral-
nośćfilozoficznąsemantycznejdefinicjiprawdy:
Możemywięcprzyjąćsemantycznąkoncepcjęprawdynieporzucającwłasnego
stanowiskaepistemologicznego,jakiekolwiekbyononiebyło;możemypozo-
staćnaiwnymirealistami,krytycznymirealistamilubidealistami,empirystami
lubmetafizykami-kimkolwiekbyliśmyprzedtem.Wstosunkudotychwszyst-
kichsprawsemantycznakoncepcjaprawdyjestcałkowicieneutralna(1944,
s.268).
Oczywiścietakrozumiananeutralnośćfilozoficznaniemusiimplikowaćbraku
jakichkolwiekfilozoficznychambicjizestronyTarskiego.Musiałybyone
jednakwykraczaćpozadeklarowanycel,dlaktóregosformułowałsemantycz-
definicjęprawdy:
20Liczbamnogabierzesięstąd,żeprawdziwośćwyrażasięnakilkasposobów,np.nprawdzi-
wy”,njestprawdą”itd.