Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
24
FilozofiaDonaldaDavidsona.Podstawysemantyki
Dalszeważnerezultatymożnaotrzymać,stosującteorięprawdydojęzyków
sformalizowanychpewnejbardzoszerokiejklasydyscyplinmatematycznych;
nienależądotejklasyjedyniedyscyplinyoelementarnymcharakterzeibardzo
elementarnejstrukturzelogicznej.Okazujesię,żedlażadnejdyscyplinyztej
klasypojęcieprawdynigdyniepokrywasięzpojęciemdowodliwości-wszyst-
kiebowiemzdaniadowodliwesąprawdziwe,alesązdaniaprawdziwe,którenie
sądowodliwe(1944,s.252-253).
Przezjęzyksformalizowany-obecnieużywasięraczejterminunjęzyk
formalny”-rozumiesięjęzykteoriilogicznejlubmatematycznej.Wteorii
matematycznejdowodzisiętwierdzeń,wyprowadzającjezaksjomatówtej
teorii.Okazujesięjednak,żedlaniektórychteoriiniedasięudowodnićwielu
zdańprawdziwych,costanowiciekawyproblemmetamatematyczny.Jak
pokazałTarski,wodpowiedniowzbogaconymwstosunkudojęzykaLmetaję-
zykuMmożnatezdaniaudowodnić,copozwalanawyznaczeniezbioru
wszystkichzdańprawdziwychwL.WyjaśniatorównieżdlaczegoTarski
wwiększościsformułowańkonwencjiTzakładał,żemetajęzykobejmuje
językprzedmiotowy.
Semantycznadefinicjaprawdypozwalałanasformułowaniewielucieka-
wychrezultatównatematteoriimatematycznych.Tenaspektsemantycznej
definicjiprawdyniejestkontrowersyjnyizewzględunaceltychrozważańnie
będęsiędoniegowięcejodnosił.Jednaknawetwprzypadkuzastosowania
semantycznejdefinicjiprawdydojęzykówformalnych,nielikwidujeto
jednakwspomnianegowcześniejproblemstatusuużytychwniejpojęćse-
mantycznych,chociażlikwidujeproblemniedopuszczalnegodlazwolennika
fizykalizmustatusuznaczeńwyrażeńjęzyka.
Językiemprzedmiotowymworyginalnymsformułowaniusemantycznej
definicjiprawdyjestjęzykformalnejteoriidedukcyjnejzaksjomatamioraz
regułamiinferencji.Językitakiemajądodatkowązaletę,którąwykorzystał
Tarski.Systemaksjomatóworazregułinferencjiokreślabowiemzapomocą
środkówczystosyntaktycznychsensywyrażeńjęzykaprzedmiotowego
21:
Rezygnujączwyłuszczonychw§1względówzpróbrozwiązaniapodstawowego
zagadnieniawodniesieniudojęzykapotocznego,wdalszymciągurozważań
ograniczęsięwyłączniedojęzykówsformalizowanych.Mógłbymjescharaktery-
zowaćnaderogólnikowojakotegorodzaju(sztucznieskonstruowane)języki,
21WprawdzieDavidsonadaptowałsemantycznądefinicjęprawdydojęzykównaturalnych,ale
jegopoglądyniestojąwcałkowitejsprzecznościzpoglądamiTarskiegonatematroliaksjoma-
tówwkonstytuowaniusensuwyrażeń.Oznaczeniachwyrażeńindywidualnegojęzykakażdego
znasdecydująbowiemukładyprzekonańaktualizowanezapomocąwypowiedzeńzdań,
wktórychwystępująowewyrażenia.Poglądten-niedokońcawyartykułowany-pojawiłsię
wzwiązkuzpojęcieminterpretacji,którezostanieomówionewrozdziale4.
